Gönderen Konu: TRIAC  (Okunma sayısı 6287 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

    Çevrimdışı TA3HS

  • Kurucu Üyelerimiz
  • Sitenin Sahibi
  • *
  • Bu Mesajı : 7
  • İleti: 299
  • TA3AHS - İNEGÖL
  • İsim Soyisim: HALUK SANCAR
TRIAC
« : 07 Ekim 2010, 01:13:14 »
Tarih: 15/09/2010 11:51

TRIAC

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Thyristor (SCR) özellikle DC devrelerde güç kontrolü için çok uygundur. Fakat SCR kullanarak AC güç kontrolü yapmak iki kat daha fazla SCR gerektirmektedir.


Thyristör ailesinden olan TRIAC özellikle AC güç kontrolü için yapılmış bir devre elemanıdır. Aşağıdaki şekilde bir TRIAC ın içi yapısı ve sembolü görülmektedir.

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Triac iç yapısına dikkat edilirse paralel bağlanmış iki SCR şeklindedir. Gerçekte de SCR ile AC güç kontrolü yapılmak istendiğinde iki SCR yi paralel bağlamak gereklidir. Kısaca aynı kılıf içinde iki SCR olarak düşünebiliriz. Bu yapı özelliğinden bir triac üzerinden geçen her iki yöndeki akımı kontrol edebilir. Aşağıdaki şekilde bir triac ın V-I karakteristiği görülmektedir. Şekle dikkat edilirse simetrik iki SCR karakteristiğidir.

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Devrenin akım iletmesi şu şekilde olmaktadır.

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Triacın A1 (1 numaralı anod) ve A2 (2 numaralı anod) arasına bir AC akım uygulayalım. A1 pozitif, A2 negatif olduğu zamanlarda kapıya (gate) pozitif bir pals verildiğinde triacın A1 ucundan A2 ucuna doğru bir akım akacaktır. Uygulanan AC akım sıfır volt olduğunda triac kendiliğinden akım iletmeyi durduracak yani sönecektir. A2 pozitif A1 negatif olduğunda ise kapıya negatif bir pals uygularsak akım bu kez A2 den A1 e doğru akacak, A1 ve A2 uçlarına uygulanan gerilim sıfır volt olduğunda triac kendiliğinden sönecektir. Triaclar örneğin A1 pozitif A2 negatif olduğunda kapısına negatif pals uygulandığında yada A2 negatif A1 pozitif olduğunda kapısına pozitif pals uygulandıklarında da ateşlenirler.

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Triacları ateşlenmesi ve ateşleme teknikleri SCR ile aynıdır. Ateşleme için sadece bir potansiyometre kullanırsak AC sinyalin pozitif bölümlerinde 0-90o derece arası ateşleme yapabilir. Negatif bölümlerinde ise 270o ile 360o arasında ateşleme yapabilir. Ateşleme açısını daha da arttırmak için kapı ile A2 arasına bir kondansatör ilave edilir. Bu sayede yaklaşık 360o dereceye kadar ateşleme elde edilir. Ateşleme yöntemleri ile ilgili şekiller aşağıdadır.

Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

Triaclar tam dalga güç kontrolünde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bir potansiyometre yardımı ile yük üzerinde harcanan güç ayarlanabilir, Dimmer yada ışığı ayarlanabilir lambalar veya sabit güç anahtarlaması solid relay (elektronik röle) örnek olarak verilebilir. Özellikle solid relay yani elektronik röle teorik olarak sonsuz ömre sahip olması ve hiç bakım gerektirmemesi nedeni ile yaygın olarak endüstride kullanılmaktadır.

Triac uygulamalarında A1 ve A2 arasına uygulanan voltaj küçük değerlere ulaştığında triac kendiliğinden sönerek akım iletmeyi keser. Yeniden iletime geçirmek için kapıya yeterli akım ve voltaj sağlamak gereklidir. Buda triac üzerinden geçen akımda kesintiler demektir. Bazı uygulamalarda bu istenen bir durum değildir. Triac üzerinden geçen akımı teorik olarak sürekli hale getirmek yada iletimde olmadığı süreyi en aza indirmek yada iletim açısını çok geniş aralıkta değiştirebilmek için R (direnç), C (kondansatör) ve neon yada DIAC içeren devreler kullanılır. Örneğin AC motor hız kontrol devreleri buna bir örnek olarak verilebilir. Neon ile DIAC karakteristikleri birbirine çok yakın ve DIAC bir yarı iletken olduğu için günümüz devrelerinde DIAC tercih edilmektedir.



Linkback: https://www.radyoamatorleri.com/index.php?topic=32.0
TA3AHS Haluk SANCAR-Loc: KN40sb - BURSA/İNEGÖL


Paylaş facebook Paylaş linkedin Paylaş reddit Paylaş twitter