Herhangi bir yerin konumunu belirlemek için, küre şeklindeki Dünya’mızın üzerinde var olduğu sayılan paralel ve meridyen olarak ifade edilen çemberlerin hayali olarak kesişme noktaları kullanılır. Ancak enlem ve boylamlar tüm ülkelerin dolayısıyla Dünya’nın bilgisayar destekli sivil, askeri her türlü hava, deniz ve kara navigasyon, ulaşım, arama kurtarma, elektronik haberleşme vb. tüm aktivitelerinde kullanılır.
     Pareleller (Enlem) : Ekvator Dünya’yı, güney  ve kuzey olmak üzere iki eşit yarımküre ayıran hayalî bir dairedir. Paraleller, ekvator düzlemine paralel olarak kuzey ve güney kutbuna kadar 90’ar adet dairelerdir. Paralellerin birbirine uzaklığı 111 kilometredir ve genel olarak mesafeyi belirler.
     Meridyenler (Boylam) : Bir kutuplardan diğer kutba geçen yarım dairelere meridyen denir. Meridyenlerin uzunluğu değişmez ve ekvator çevresiyle hemen hemen eşittirler. Aralarındaki uzaklık ekvator üzerinde en geniş olarak 111 Km ve kutuplarda ise en dar olur. İki meridyen arasında 4 dakikalık zaman farkını belirler.
     İngiltere'de, gözlemevinin bulunduğu Greenwich'ten geçen meridyen başlangıç ve sıfır olarak kabul edilmiştir. Öteki meridyenler batıya doğru 0'dan 180'e ve doğuya doğru 0'dan 180'e kadar numaralandırılmıştır.
     180’inci meridyen tarih değiştirme çizgisi olarak kabul edilir. Bu meridyenin doğu tarafında batı meridyenleri, batı tarafında ise doğu meridyenleri bulunmaktadır.
     Tarih değiştirme çizgisi ve saat dilimleri ülke sınırlarına göre belirlenmiştir. Meridyenlere tam uygunluk göstermezler. Girinti-çıkıntı oluştururlar.

     Dünya üzerindeki herhangi bir yerin konumunu belirlemek için;
     Başta kuzey (N) veya güney (S) olduğunu belirtmek şartıyla derece, dakika, saniye cinsinden ifadelerle paralel olarak,
     Başta doğu (E) veya batı (W) olduğunu belirtmek şartıyla derece, dakika, saniye cinsinden ifadelerle meridyen olarak
     Bilinmesi ya da bildirilmesi gerekmektedir. Bu rakam grupları ve ifadelerin elektronik haberleşmede  çeşitli emisyonlarla iletilmesi ve aktarılmasında bazı sorunlar yaşanmaktadır.
     Bu sorunların yaşanmaması veya sabit bir cisim, alan, bölge, büyük yapılar vb.nin belirlemesinde enlem ve boylamların kesişmelerine paralel ancak, derece, dakika ve saniye ifadesi gerektirmeyecek, dikdörtgen ya da kare alanını belirleyen 8 (sekiz) alfanumerik karakter dizisinden (AR09ax09) oluşan sistem geliştirilmiştir.

     1-) Dünya önce ingiliz alfabesi ile A’dan R’ye  kadar;
Birinci büyük harf; Güney kutbundan Kuzey kutbuna kadar, büyük okyanustaki tarih çizgisinden yani “A” çizgisinden, amerika/avrupa-afrika/asya/avustralya istikametinde, meridyenler gibi, büyük harfle ifade edilen, 18 çizgiyle yarım çember şeklinde çizilmiştir. Dikey ızgaraların (meridyen gibi) arasındaki mesafe ekvatorda (yatay J çizgisinde) 2220 Km., diğer bir ifadeyle araları 1 saat, 20 dakikadır.
     İkinci büyük harf; Dünya doğu batı doğrultusunda, Güney Kutbundan Kuzey Kutbuna doğru “A” çizgisinden, harf sıralamasıyla, büyük harfle ifade edilen, yatay olarak aralarında 1110 Km olan 18 yatay ızgara çemberle Kuzey Kutbuna doğru son “R” çizgisiyle çizilmiştir. Ekvatora denk gelen Grid Locator çizgisi “J” harfiyle ifade edilir.
     Locator belirleme alfanumerik dizisi ilk iki büyük harfi, “AA”dan başlayıp, “RR”de biter. Dünya üzerinde toplam 324 adet dikdörtgen veya kare’ye benzen dörtgen olduğu varsayılır.
     Ekvatora denk gelen “J” çizgisinin güney ve kuzeyindeki yer belirleme dikdörtgenleri “locator”ın en büyük şekli olup, 2220 x 1110 Km. olup alanı 2.464.200 Km2’dir.
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

     2-)Bu dikdörtgen 0’dan (sıfırdan) 9’a (dokuza) kadar yatay ve dikey rakamla ifade edilen çizgilerle tekrar ızgara şeklinde çizilmiştir.
     Ekvatora denk gelen “J” çizgisi  güney ve kuzeyindeki 2220 x 1110 Km en büyük locator dikdörtgenin içindeki ikinci rakamsal ifade dikdörtgenin ebatları da 220 x 110 Km. olup alanı da 24.200 Km2’dir. İki büyük harfle ifade edilen en büyük Grid Loctor ızgarasının içerisinde 100 adet ikinci büyük dikdörtgen veya kare’ye benzen dörtgen olduğu varsayılır.
     Locator belirleme alfanumerik dizisi ikinci iki rakamı, “00”dan başlayıp, “99”da biter.
Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

     3-) Genişliği 220 Km, boyu 110 Km olup rakamla ifade edilen ikinci ızgara da ingiliz alfabesiyle “a”dan “x”e kadar yatay ve dikey olarak küçük harfle ifade edilen 24 (yirmidört) çizgiyle çizilmiştir ve ikinci ızgara diliminin içerisinde toplam 576 üçüncü dikdörtgen veya kare’ye benzeyen dörtgen olduğu varsayılır.
     Bu dikdörtgenlerin ekvatora denk gelen “J” çizgisi güney ve kuzeyindeki en büyük dikdörtgen ızgaranın üçüncü ızgarası olarak, genişliği 9250m, kısa kenarı ise 4625 m olup, alanı 42,781 Km2 (42.781.250 m2) ’dir.
     Locator belirleme alfanumerik dizisi üçüncü iki küçük hafi, “aa”dan başlayıp, “xx”de biter.

     4-) Dördüncü dikdörtgen ise,  ebatları 9250 x 4625 m olan üçüncü dikdörtgenin 0’dan (sıfırdan) 9’a (dokuza) kadar rakamla ifade edilen on adet yatay ve dikey çizgi ile  çizilmesinden oluşmaktadır. En küçük ve sonuncu dikdörtgenin ekvatora denk gelen “J” çizgisi güney ve kuzeyindeki en büyük dikdörtgenin dördüncü ızgara dilimi olarak, uzun kenarı 925m, kısa kenarı ise 462,5m olup, alanı 427.812,5 m2’dir.
     Locator belirleme alfanumerik dizisi dördüncü (son) iki rakamı, “00”dan başlayıp, “99”da biten 100 dilimi temsil eder.

     Sonuç olarak dünya üzerinde Grid Locator belirlenen alanların;
     - Birincisi        : AA00aa00
     - Sonuncusu     : RR99xx99
     Alfanumerik grupla ifade edilir.
           
     GRID LOCATOR (Izgara Bulucu) Amatör Telsizcilik’te çok kullanılır. Genelde son iki rakam kullanılmamakta ve Grid Locator programları da bu paralelde yapılmaktadır.
     Amatör telsizcilikte dünya üzerindeki Grid Locator olarak belirlenen alanların;
      - Birincisi         : AA00aa
      - Sonuncusu      : RR99xx
      Alfenumerik grupla ifade edilir.

     Ancak bazı yabancı ve birçok Türk amatörler arasında Grid Locator’un yazılı ifadesinde ikinci grup harfler küçük harfle yazılacağı yerde hatalı olarak büyük harfle yazılmaktadır.
     Örneğin, Bursa il merkezindeki  N40° 11’ 09” – E 29° 03’ 22” enlem ve boylamlarındaki telsiz istasyonu, amatör telsizcilik Grid Locator olarak KN40me (KN40me64) olarak ifade edilir.

     Locator amatör telsizcilikte özellikle VHF ve UHF band  amatör telsiz yarışmalarında puanlama formüllerinde ve dolayısıyla yarışma ödüllerinin (award) tespitinde  kullanılmaktadır.
     Gerek sabit, gerek taşınabilir amatör arazi istasyonlarının HF, VHF ve UHF bandlarında uzak istasyonlarla yapacakları haberleşmelerde (DX) konum (bölge) belirlemek amacıyla kullanılır. Yapılan haberleşmede bölgelerin kayıtları için karşılıklı locator numarasının söylenmesi veya istenmesi amatör telsizciliğe ve karşı istasyona duyulan saygının ifadesidir. Bölgesel elektronik haberleşmelerde de locator numarasının verilmesi de amatör telsizciliğin gereğidir.

     Bol QSO ve DX’ler. Saygılarımla. .. …

     Ramazan KURTÇU
     TA3DP KN30ed98/KN30ii22

     Location : Konum, yer.
     Grid locator : Izgara bulma/bulucu.
     Square locator : kare bulma/bulucu.


Linkback: https://www.radyoamatorleri.com/makaleler/grid+locator-t964.0.html

Çok teşekkürler. Resimlerin Görüntülenmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap
73.

Detayını bilmiyordum, teşekkürler Ramazan bey... Çok yararlı oldu.

       Değerli Amatör Telsizciler ve Site Sahipleri,

       Biliyorsunuz amatör istasyon locator’ı, bazı bulma ve kayıt siteleri (qrz.com, qrzcw.com vb) programlarında ikişer haneli, üç düzeyli olarak bulunmakta ve kayıt yapılmaktadır.
       Üç düzeyli locator dikdörtgen çok geniş bir alanı (j bölgesinde 9,250 km x 4,625 km = 42,781km2) kapsamaktadır.

       Bazı programlarda dört düzeyli, nadir bazı programlarda ise beş düzeyli locator bulma ve kayıt yapılma imkanı bulunmaktadır.

       Çoğu programlarda yer almadığı için 21 Ocak 2011 tarihli yazımda iki haneli beş düzeyli alfanumerik locator parametresini/grubunu yazmamıştım.

       Ancak günümüzde bazı; Locator bulma ve kayıt programlarında yer aldığından,
       Amatör telsizciler tarafından QSO esnasında verildiğinden veya yazıldığından
       Locator beşinci düzey harf grubunu ilave etme ve açıklama gereğini duydum.

       5-) Beşinci dikdörtgen, “J” çizgisine yakın en büyük ebatları yaklaşık 925 x 462,5 m olan dördüncü iç dikdörtgenin ingiliz alfabesiyle “a”dan “x”e kadar yatay ve dikey olarak küçük harfle ifade edilen 24 (yirmidört) çizgiyle çizilmiş ve dördüncü ızgara diliminin içerisinde yer alan toplam 576 beşinci dikdörtgen olduğu varsayılır.
       Locator belirleme alfanumerik dizisi beşinci dikdörtgen sembolü iki küçük hafi, “aa”dan başlayıp, “xx”de biter.
       Ekvatora denk gelen “J” çizgisi güney ve kuzeyindeki en büyük dikdörtgen ızgaranın beşinci ızgarasının, yaklaşık genişliği 38,5 m, kısa kenarı ise 20 m olup, alanı ise yaklaşık 770 m2’dir.

       Dünya üzerinde belirlenen beş düzeyli Grid Locator alanlarının;
       - Birincisi      : AA00aa00aa
       - Sonuncusu : RR99xx99xx
       Alfanumerik grupla ifade edilir.

       Örnek: N 40° 11’ 09” enlem ve E 29° 03’ 22” boylamlarındaki amatör telsiz istasyonu beş düzeyli (tam) alfanumerik Grid Locator paramatresi: KN40me64ro şeklindedir.

       Amatör telsiz istasyonları vb. beş düzeyli locator bulma programlarından birinin linki aşağıdadır.
       Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor. Üye Ol ya da Giriş Yap

       51 + 55 + 73 + 105

       Ramazan KURTÇU
       TA3DP KN30ed98xf / KN30ii22bk

   Değerli Amatör Telsizciler ve Site Sahipleri,

   Bu yazışma kapsamında amatör telsiz istasyonları için (röle/repeater dahil) gerekli olan grid locator hakkında teknik bilgi vermeğe çalıştım.

   Bir amatör telsizci sabit veya geçici amatör telsiz istasyonunu kurmadan önce veya kurduktan hemen sonra;
   - Derece, dakika, saniye olarak enlem ve boylamını,
   - En az üç düzeyli (dört ya da beş düzeyli daha belirgin olur) grid locator
   Numara ya da parametrelerini öğrenmesi ve bilmesi gerekir.
   Belki de enlem ve boylam zaten grid locator numarası diyeceksiniz. Aslında hangi amatör band haberleşmesi olursa olsun, karşı istasyon tarafından;
   - QTH sorulursa öncelikli olarak istasyonunuzun enlem ve boylamını,
   - QTH istasyonun bulunduğu yer anlamında sorulursa şehrin veya ilçenin ya da köyün adının,
   - Locator sorulursa ki sorulmasına bile gerek kalmadan en az üç düzeyli ya da dört veya beş düzeyli grid locator alfanumerik parametrenin
   Ulusal veya uluslararası fonetik alfabeyle verilmesi gereklidir, hâttâ zorunluluktur.
   İstasyonunun enlem ve boylamını, özellikle grid locator’unu bilmeyen ve QSO esnasında söyleyemeyen amatör telsizcinin işletmede çok önemli bir eksiği var demektir.
   
   TA amatör röle istasyonlarının listesine grid locator parametrelerinin ilave edilmesi önerisi ile bir önceki yazısında grid locator’un işletimdeki önemi konusundaki bilgi ve açıklamaları dolayı Oğuzhan KAYHAN Bey’e (TA2NC) çok teşekkür ederim.

   Oğuzhan Bey’in de yazdığı gibi, amatör telsizciler normal ya da tropo şartlarının olumlu olduğu zamanlarda, haberleşme yaptıkları uzak istasyon ve rölelerin mesafe hesaplaması bakımından, konumunu locator olarak bilmek istemektedirler.
   Bursa’da ikamet ederken Yunanistan ve Bulgaristan’lı amatör telsizcilere Bursa rölelerinin locator parametrelerini birçok defa söylemiştim.

   Grid Locator konusu amatör telsizciliğin yanında sivil ve askeri hava, deniz ve kara navigasyonun yanında birçok sektör, farklı disiplin ve uygulamalarda kullanılmasından dolayı önemlidir, teknik ve işletim olarak bilinmelidir.

   51 + 55 + 73 + 105

           Ramazan KURTÇU
           TA3DP KN30ed98xf / KN30ii22bk