Uzun zamandır Amatör Telsizcilikle ilgili kanun ve yönetmelikleri inceliyor, bu konuyla ilgili diğer amatörlerin yorumları okuyordum. Belki sizlere de faydalı olabileceğini düşündüğüm bu konu ile ilgili hukuki mütalaam şöyledir.
1- GİRİŞ :
Öncelikle şunu belirtmek gerekir. Bir şeyin suç olabilmesi için kanunla tanımlanması ve cezasının ne olduğunun yazılması gerekir.
(Dayanağım) Türk Ceza Kanunu
Madde 2 - (1) : Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. Kanunda yazılı cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden başka bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunamaz.
İkinci olarak; yönetmelik, idarenin düzenleyici bir işlemidir. Dolayısı ile yönetmelik ile de suç ve cezadan bahsedilemez.
(Dayanağım) Türk Ceza Kanunu
Madde 2 - (2) : İdarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza konulamaz.
Ayrıca bir yönetmeliğin yapılabilmesi için dayanak bir kanununun olması gerekmektedir. Amatör Telsizcilik ile ilgili yönetmeliklere de bakacak olursak, Özel Telsiz Sistemleri Yönetmeliğinin Elektronik Haberleşme Kanununun 36 ve 37. maddesine dayanarak hazırlandığı, Amatör Telsizcilik Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliğinin de yine aynı Kanunun 43. maddesine dayanarak hazırlandığını görürüz. Hal böyle olunca bizler içinde Kanun olarak bakmamız gereken Elektronik Haberleşme Kanunu olacaktır.
2- ELEKTRONİK HABEŞLEŞME KANUNUNDA SAYILAN CEZA HÜKÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ :
Elektronik Haberleşme Kanununun 7. Kısmı ceza hükümlerini düzenlemiştir. Ancak bu ceza hükümlerinin çoğu amatör telsizciler için değil, frekans tahsisi gereken kurumlar, satış yapan kuruluşlar gibi yerler içindir. Yine de ceza hükümlerini düzenleyen 63. maddenin 5. fıkrası şöyledir: "Kurum tarafından yetkilendirilen, izin verilen ve tahsis yapılan kişiler tarafından;" diye sayılarak bazı ceza hükümleri düzenlenmiştir. Amatör telsizciliğin herhangi bir ruhsat yada izne bağlı olmadığı yine bu kanunun 37. maddesinde düzenlenmiştir. İşte bu yüzden 67. maddenin 5. fıkrasında belirtilen izin ile 37. maddede düzenlenmiş iznin aynı hususu mu kapsadığının tespiti gerekecektir. Kendi kanaatimce böyle bir husus Mahkemeye geldiğinde 63. Madde de söylenen izin hususunun daha genel değerlendirileceği ve Amatör Telsizcilere belirli frekansların kullanıldırılmasının da bu izin içinde olacağı, 37. Madde de bahsedilen iznin, bu belirlenmiş frekansta kullanmanın herhangi bir izne tabi olmadığı şeklinde olacağıdır. Bu şekilde değerlendirme olunca da Elektronik Haberleşme Kanununun 63. Maddesindeki ceza hükümleri amatör telsizcileri de kapsayacaktır. Buna göre:
Elektronik Haberleşme Kanunu
Madde 63:
5: Kurum tarafından yetkilendirilen, izin verilen ve tahsis yapılan kişiler tarafından;
a) Telsiz sistemlerinin Kurumun düzenlemelerine ve verilen telsiz ruhsatnamesine uygun olmayan bir şekilde kurulması, işletilmesi, fiziki yerinin, frekansının ve diğer teknik özelliklerinin değiştirilerek amacı dışında kullanılması halinde aykırılığın giderilmesi için gerekli tedbirlerin Kurum tarafından belirlenecek sürede alınmaması,
b) Telsiz sistemlerinin Kurum düzenlemeleri ile belirlenen tekniklere ve usullere uygun olarak çalıştırılmaması sonucu her ne suretle olursa olsun diğer elektronik haberleşme sistemleri üzerinde elektromanyetik girişim veya diğer her türlü bozucu etkiye sebebiyet verildiğinin tespiti üzerine söz konusu elektromanyetik girişim veya bozucu etkilerin giderilmesi için gerekli tedbirlerin Kurum tarafından belirlenecek sürede alınmaması,
hallerinde, yüz günden az olmamak üzere adlî para cezası uygulanır.
63. maddenin bu fıkrasına göre; maddede sayılan ihlallerin tespiti halinde, önce kurum tarafından bir süre belirlenerek ve bu süre içinde ihlalin giderilmesi istenecek, eğer ihlal giderilmez ise o zaman sadece adli para cezası verilecektir.
Aynı maddenin 6. Fıkrası da amatör telsizcileri ilgilendirmektedir. Bu fıkraya göre de :
Elektronik Haberleşme Kanunu
Madde 63:
6: Bu Kanunun 39 uncu maddesine aykırı olarak kodlu ve kriptolu haberleşme yapan ve yaptıranlar beş yüz günden bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Elektronik Haberleşme Kanununun 39. Maddesi hangi kurum ve kuruluşların kriptolu haberleşme yapabileceğini düzenlemiş olup, bu kurum ve kuruluşlar dışında kalan kişi ve kurumların kriptolu haberleşme yapması halinde 63. Maddenin bu fıkrasına göre cezalandırılacağı, cezanın da sadece adli para cezası olduğu görülmektedir.
Elektronik Haberleşme Kanununun 63. Maddesinin 8,9 ve 10. Maddeleri kimlik tanıtımlı cihazlar ile ilgili ihlalleri, bunlarla ilgili aykırılıkları, bu cihazların kimlik tanıtımları ile oynanılması, değiştirilmesi gibi hususları düzenlemekte olup; direkt amatör telsizcileri ilgilendirmediğinden burada açıklanmamıştır. Çünkü Amatör Telsizcilikte kimlik tanıtımlı cihazlar kullanılmamaktadır. Kaldı ki bu fıkrada sayılan ihlaller amatör telsizciler dışında 3. Kişiler tarafından da işlenebilecek ihlallerdir.
3- YÖNETMELİKLER BAKIMINDAN DEĞERLENDİRME :
A-) Özel Telsiz Sistemleri Yönetmeliği:
Yukarıda da bahsedildiği üzere Özel Telsiz Sistemleri Yönetmeliği, Elektronik Haberleşme Kanununun 36 ve 37. Maddesine dayanarak hazırlanmıştır ( madde:3). Ayrıca bu yönetmelik, 18/3/2004 tarihli ve 25406 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Amatör Telsizcilik Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Bu yönetmeliğin Amatör Telsizcileri ilgilendiren kısımlar şunlardır:
Madde 5:
(5) : Ulusal ve uluslararası amatör telsizcilik faaliyetinde bulunmak isteyenlere, KEGM tarafından Amatör Telsizcilik Belgesi verilir. Amatör telsizcilik belgesine sahip olmayan gerçek kişiler, ya da sorumlu operatör nezareti bulunmaksızın tüzel kişiler amatör telsiz istasyonu kuramaz ve amatör telsizcilik faaliyetinde bulunamazlar.
Bu yönetmelikte herhangi bir cezai müeyyideden bahsedilmemekle birlikte, yönetmeliğin ek-4 ünde yer alan kısmın 3. Maddesinin 15. Fıkrasında; Amatör Telsizcilere yasaklanan faaliyetler sayılmıştır.
B-) Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü Amatör Telsizcilik Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği:
Bu yönetmelik de Elektronik Haberleşme Kanununun 43. Maddesine dayanarak hazırlanmıştır ( madde:3). Bu yönetmeliğin 23. Maddesinde, Özel Telsiz Sistemleri Yönetmeliğinde olduğu gibi Yasaklanan Uygulamalar sayılmıştır. Ancak bu yönetmelikte, Özel Telsiz Sistemleri Yönetmeliğinden farklı olarak yasaklanan uygulamalara aykırı davranışın Amatör Telsizcilik Belgesinin iptali sebebi olduğu yazılıdır. Bu yasaklanan uygulamalara bakacak olursak:
Madde 23 – (1) Aşağıda belirtilen uygulamaların yapılması yasaktır.
a) Amatör telsiz istasyonunun, herhangi bir maddi çıkar, vaat veya bir bedel karşılığı kullanılması,
b) Amatörlere ayrılan frekans bantlarında müzik, radyo ve televizyon yayınlarının yapılması,
c) Afet ve acil durum haberleşmesi ve eğitim haricinde, amatör telsizcilik belgesi sahibi olmayan kişilerle haberleşme yapılması veya yaptırılması,
ç) Üçüncü şahıs mesajlarının para, ücret veya maddi çıkar karşılığında aktarılması,
d) Kanunlara aykırı olan herhangi bir amaçla veya faaliyetle ilgili haberleşmenin yapılması,
e) Haberleşmelerde toplumun genel ahlak anlayışına ters düşen söz ve ifadelerin kullanılması, işletme kurallarına uyulmaması,
f) Yanlış veya yanıltıcı haberleşme yapılması, kendilerine ait çağrı işaretlerinin veya belgelerin üçüncü şahıslara kullandırılması,
g) Amatör telsiz istasyonlarının kendilerini tanıtmadan haberleşme yapmaları,
ğ) Amatör radyo bant planı haricindeki haberleşmelerin çoğaltılması, üçüncü şahıslara verilmesi, kullanılması veya gizliliğin ihlaline neden olunması,
h) Amatör telsizcilik belgesinin geçerlilik süresi bittiği halde haberleşme yapılması,
ı) Afet ve acil durum haberleşmesinde ilgili kurum tarafından yapılacak yönlendirme haricinde; amatör telsizcilik belgesinin izin verdiği frekans bandı, güç ve emisyon tiplerinin dışında haberleşme yapılması.
4- KANUN VE YÖNETMELİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ :
Ne bu bahsi geçen kanunda ne de yönetmeliklerde, kamu kurum ve kuruluşlarına ait frekansları dinlemenin yasak yada suç olduğu düzenlenmemiştir. Ancak bu yönetmeliğin (ğ) bendine dikkat etmek gerekmektedir. Çünkü bu bentte Amatör radyo bant planı haricindeki haberleşmelerden bahsetmekte, bu haberleşmelerin çoğaltılması, üçüncü şahıslara verilmesi, kullanılması veya gizliliğin ihlaline neden olunmaması gerektiği söylenmektedir. Yasaklara tek tek bakarsak, çoğaltılması derken bu haberleşmelerin kaydedilmesinin yasak olduğunu, üçüncü şahıslara verilmesi derken amatör telsizciler dışındaki 3. Şahıslara bu frekans bilgilerinin yada benzeri bilgilerin verilmesinin yasak olduğunu, kullanılması derken öğrenilen bilgilerin başka amaçlarla kullanılmasının yasak olduğunu anlayabiliriz. Peki gizliliğinin ihlaline neden olunması ne demektir? Dinleyerek gizliliğine ihlal etmiş olabilir miyiz? Maddenin içeriğinden amatör telsizcilerin bu frekansları dinleyerek gizliliğine ihlal etmiş olabileceği söylenemez. Çünkü madde zaten amatör radyo bant planı haricindeki haberleşmelerden bahsetmekte, açıkça ve ayrıca bu frekansların dinlemenin yasak olduğundan bahsetmemektedir.
Yine bu maddenin (ı) bendinde ise açıkça amatör telsizcilik belgesinin izin verdiği frekans bandı, güç ve emisyon tiplerinin dışında haberleşme yapılmasının yasak olduğu yazılıdır. Yani kamu kurum ve kuruluşu olması fark etmeden amatör frekanslar dışında haberleşme yapılması yasaklanmıştır. Burada bahsi geçen haberleşmeden kasıt da, haberleşme tek yönlü olarak sadece dinleme ile yapılamayacağı için bu frekanslarda TX yapmaktır.
Bu yasaklanan uygulamaların ihlali ise ceza hukuku anlamında SUÇ DEĞİLDİR. Çünkü yukarıda da bahsedildiği üzere yönetmelik ile suç ve ceza konulamaz. Yönetmelikte bahsedilen yasak uygulamaların ihlali, Amatör Telsizcilik Belgesi ve Çağrı İşaretinin iptaline neden olur. Yani yapılan eylemin başka kanunlarda bir suç olarak yazılı olmaması halinde yasaklanan uygulamaların ihlali bir yargılanma nedeni değildir. Örneğin amatör telsizcilik belgesi sahibi birisinin hırsızlık yapması ve telsizini bu amacına uygun kullanması halinde kendisi hırsızlıktan yargılanacağı gibi yönetmelik gereği belgesi ve çağrı işareti iptal edilecektir.
Bu anlatılanlar ışığında konuyu biraz daha somutlaştıracak olursak, benim kullandığım el cihazım 0.1 MHZ ile 1300 MHZ arasında dinleme yapabilen ( Kenwood Th-F7 e) bir cihazdır. Bu cihaz ayrıca Bilgi Teknolojileri Kurumu tarafından ithaline izin verilen cihazlar arasındadır. Cihaz da yurt içinden faturalı olarak satın alınmıştır. Bende B sınıfı amatör telsizcilik belgesi sahibiyim. Şimdi bu durumda; amatör telsizcilik belgesi sahibi biri, yasal yollarla aldığı cihaz kamu kurumu frekanslarına da ulaşabiliyor diye kolluk kuvvetlerince herhangi bir işleme tabi tutulamaz. Ancak kendisini telsizi ile polis yada başka bir kamu görevlisi gibi tanıtması amatörlük dışında bir suç olduğu için her türlü yasal işleme maruz kalacaktır. Buradaki ince çizgi, işin hassasiyeti ve amatör telsizciliğin bilinip bilinmemesi ile ilgilidir. Takibi yöresel faktörler de uygulamada sorunlar yaratabilir. Terör olaylarının fazla olduğu bir yerde üzerinizde telsiz bulunması kolluk kuvvetlerinde başka bir kanı yaratabilir. Ancak yine de unutmamak gerekir. Kanunun suç olarak saymadığı bir eylem suç değildir. Kaldı ki tüm kanunların üstü Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. Maddesi “Suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz” hükmü ile masumiyet karinesini düzenlemiştir. Yani siz suçsuz olduğunuzu değil, kamu sizin suçlu olduğunuzu kanıtlamak zorundadır.
Sonuç olarak; siz Amatör Telsizciliğinizi sadece Amatör Telsizcilik faaliyetleri için yasal düzenlemeler sınırında yaparsanız ceza hukuku anlamında hiçbir sorun yaşamazsınız.Saygılarımla.
Av. Ali Anıl YALÇINKAYA
(TB2BAY)
Linkback: https://www.radyoamatorleri.com/index.php?topic=1015.0
Konuyu Paylaş
16 Haziran 2013, 03:59:16