ELEKTRONİK SÖZLÜK
Elektronik Haberleşme ve Amatör
Telsizcilik Ağırlıklı Elektronik Kısaltmalar-Kelimeler-Terimler
Düzenleyen Ramazan KURTÇU - TA3DP Telif Hakkı © 2022 V.1.04
Yayımlama/Telif hakkı sadece https://www.radyoamatorleri.com/ sitesinindir.
Kısmen veya tamamen, kopyalanıp başka sitede veya
neşriyat olarak yayımlanamaz.
Kaynak gösterilmek veya link verilmek şartıyla yazı
konusu ile ilgili alıntı yapılabilir.
1G: Birinci nesil kablosuz (Mobil İletişim Sistemi) telefon
teknolojilerinin genel adıdır.
1K: Digital Cinema Initiatives'in (DCI) belirlediği (1024x1) 1024x540p,
(552.960 toplam piksel) sinema ekranı çözünürlük standardıdır.
1K Tv: qHD olarak bilinir. Yatay (960x1) 960 × 540p
dikey piksellik bir ekran olup, 16:9 en boy oranı qHD,
Full HD (1080p) karenin tam dörtte biri çözünürlüğüdür.
2nd
generation digital voice TWELP: 2.
nesil sayısal ses TWELP.
2-PSK31/BPSK31 > Binary Phase Shift Keying,
Bandwitdh 62.5 Hz.: İkili Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 62.5 Hz.
2-PSK63/BPSK63 > Binary Phase Shift Keying,
Bandwitdh 125 Hz.: İkili Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 125 Hz.
2G: İkinci nesil kablosuz (Mobil İletişim Sistemi) telefon teknolojilerinin
genel adıdır.
2K: Digital Cinema Initiatives'in (DCI) belirlediği (1024x2)
2048x1080p (16:9 en boy oranı), 2MP, (2.211.840 toplam
piksel) sinema ekranı çözünürlük standardıdır.
2K Tv > FHDTV > Full High Definition Tv: Tam Yüksek Çözünürlük’lü
TV, monitör veya projektör ekranı. Yatay (960x2)
1920x 1080p dikey (16:9 en boy oranı), 2MP (2.073.600p)
ekran (nokta ışıma) çözünürlüğüdür. (960x2
= 1920 > 2K TV olarak da adlandırılır.)
3G: Üçüncü nesil kablosuz (Mobil İletişim Sistemi) telefon teknolojilerinin
genel adıdır.
3K Tv > FHDTV > Full High Definition Tv: 3K Yüksek Çözünürlük. (960x3)
2880 x1620p (16:9 en boy oranı), 4.7MP (4.665.600
toplam piksel) LCD monitör veya nadiren TV ekran çözünürlüğüdür.
4-PSK > Quadrature/Quartenary Phase Shift Keying: Dörtlü Faz Kaydırma
Anahtarlama
4-PSK31/QPSK31 > Quadrature/Quartenary Phase Shift Keying, Bandwidth 62.5
Hz.:
Dörtlü Faz Kaydırma Anahtarlama, band genişliği 62.5 Hz.
4-PSK63/QPSK63 > Quadrature/Quartenary Phase Shift
Keying, Bandwidth 125 Hz.: Dörtlü Faz Kaydırma
Anahtarlama, band genişliği 125 Hz.
4G: Hızlı ses ve veri iletimi için IP çözümlerini ön planda tutan dördüncü
nesil bağlantı ve telefon teknolojisidir.
4K: Digital Cinema Initiatives'in (DCI) belirlediği (1024x4)
4096x2160p, 8.8MP (8.847.360p) sinema ekranı çözünürlük standardıdır.
4K Tv > UHDTV > Ultra High Definition Tv: 4K Ultra Yüksek Çözünürlüklü
Tv. (960x4) 3840x2160p (16:9 en boy oranı), 8MP (8.294.400p) TV, monitör
veya projektör ekran çözünürlüğüdür. (960x4 =
3840 > 4K TV olarak da adlandırılır.)
4.5G: Daha hızlı ses ve yüksek veri mobil internet hızı,
daha fazla veri kapasitesi ve düşük gecikme süresi sunan dördüncü nesil
bağlantı ve telefon teknolojisidir.
5G: Beşinci nesil kablosuz ağların ses ve veri hızını ve yanıt
verebilirliğini 20 Gb/sn, gerçek zamanlı
geri bildirim gerektiren kullanımlar için 1 ms artırmak için tasarlanmış en son
hücresel teknoloji yenilenmesidir.
5K: Digital Cinema Initiatives'in (DCI) belirlediği 1024
yatay piksel taban esas alınarak (1024x5) 5120x2880p, 14.7MP (14.745.600p)
monitör ekran çözünürlüğüdür. Apple, Dell, LG, MSI, Philips, Viewsonic ve diğer
bazı markalar 5K monitör veya bilgisayar monitörü üretmişlerdir.(T)
8K: Digital Cinema Initiatives'in (DCI)
belirlediği (1024x8) 8192x4320p (16:9 en boy
oranı), 35MP (35.389.440p) sinema ekranı çözünürlük standardıdır.
8K Tv > UHDTV 8K > 8K Ultra High Definition Tv: 8K Ultra Yüksek
Çözünürlüklü Tv. Son teknelojik özellikleriyle birlikte (960x8) 7680x4320p
(16:9 en boy oranı), 33MP (33.177.600p) TV ekran veya
monitör çözünürlüğüdür. 8K TV fiyatları 25.000 TL ile 100.000 TL arasındadır. (960x8
= 7680 > 8K TV, bazı sitelerde SHD > Süper High Definition
olarak da adlandırılır.)
8PSK > 8 (Eight) Phase Shift Keying: 8 Faz Kaydırmalı
Anahtarlama. Faz modülasyonu, taşıyıcı dalganın fazının, her faz değişiminde
sayısal bilgi bitlerini kodlayacak şekilde modüle
edildiği bir frekans modülasyonu sürümüdür.
8PSK125 > 8 Phase Shift Keying, Bandwidth 125 Hertz: Sekiz Faz Kaydırmalı
Anahtarlama, band genişliği 125 Hertz.
8PSK250 > 8 Phase Shift Keying, Bandwidth 250
Hertz: Sekiz
Faz Kaydırmalı Anahtarlama, band genişliği 250 Hertz.
8PSK500: 8 Phase Shift Keying, Bandwidth 500 Hertz: Sekiz Faz Kaydırmalı Anahtarlama,
band genişliği 500 Hertz.
8PSK1000: 8 Phase Shift Keying, Bandwidth 1 kHz: Sekiz Faz Kaydırmalı
Anahtarlama, band genişliği 1 kHz.
A
A/D > Analog/Dijital (enilog
dicıdıl): Analog / Sayısal
A/D Converter: Analog/Dijital
Converter: Analog/Sayısal Dönüştürücü.
A/G > Air
to ground: Hava’dan yere.
A1A > Amplitude
Modulation (AM), double sideband, full carrier, Digital, on-off or quantized, Aural
telegraphy for people (Morse code): Genlik modülasyonlu, çift kenar band,
tam tayıcı, Sayısal bilgi ihtiva eden tek kanallı, açık - kapalı şeklinde
çalışan, İnsan kulağıyla duyulabilen/alınabilen telgraf yayını. A1A Full Emissions
Designator: 100HA1A.
A2A > AM
(Amplitude Modulation), double sideband, full carrier, Digital, with
modulation, Aural telegraphy, for people (Morse code): Genlik modülasyonlu çift kenar band, tam tayıcı, Sayısal
modülasyonlu, İşitsel telgraf, insanlar için (Mors kodu): Tam emisyon
tanımlaması: 2K10A2A.
A3E > AM, double sideband, full carrier, single
analog channel, telephony, voice, sound broadcasting: Genlik modülasyonlu, çift yan/kenar band, tam
taşıyıcılı, Analog bilgi ihtiva eden tek kanallı, Telefon, ses ve müzik yayını.
Tam Emisyon Tasarımları: Ses/Voice: 4K00A3E, 5K00A3E.
Ses-müzik yayını/ Broadcasting: 6K00A3EJN, 8K00A3EGN, 9K00A3EGN,
20K0A3EG.
20K0A3E: 522KHz - 1.705MHz, 1.1kW – 5.6kW - 10.8 Kw Ticari orta dalga AM mono radyo yayını.
A8E > AM,
double sideband, Two or more analog channels, Telephony, voice, sound
broadcasting: Genlik modülasyonlu,
çift yan bant, İki veya daha fazla analog kanal, Telefon, ses, ses-müzik
yayını.
Tescil edilmemiş, ancak tanımlanmış stereo emisyon dizaynı: 20K0A8EH.
AAC > Advanced Audio Coding: Gelişmiş Ses Kodlama.
Bell,
Fraunhofer, Dolby, Sony, Nokia, LG Electronics, NEC, NTT Docomo, Panasonic şirketleri
tarafından geliştirilen 2.0 veya 5.1 kanallı kayıplı sayısal
ses sıkıştırılarak kodlanması (codec) ve çözülmesi/açılması (decodec) için bir
standarttır. Dosya uzantısı: .m4a, .mp4, .3gp
AAC
formatı nadiren 2 kanal, genelde sol ön, sağ ön, orta, sol arka, sağ arka ve
düşük frekans (subwoofer için) olmak üzere 5.1 ses
kanalı içerir.
AAC’nin;
AAC-LC, HE-AAC (AAC Plus), MPEG-4 HE-AAC v2, xHE-AAC, MPEG-D DRC, MPEG-4 AAC
Scalable, MPEG-4 AAC-LD, MPEG-4 ER AAC-ELD, AAC-ELD v2 ürünlerinin elektronik
cihazlarda kullanımı patent lisansı kapsamındadır.
AC > Alternative Current (altırnediv kurınt):
Alternatif akım.
AC3 > Audio
Coding 3: Ses Kodlama 3: Dolby
Laboratories tarafından 1987 yılında DVD'lerde, Blu-ray oynatıcılarda
dolayısıyla ev sinema ve HDTV programlama sistemlerinde kullanılmak üzere ses,
müzik sıkıştırma, kodlama ve çözülme/açma/okuma (codec) işlemi için oluşturulmuştur.(A)
AC3 formatı nadiren 2 kanal, genelde sol ön, sağ ön,
orta, sol arka, sağ arka ve düşük frekans (subwoofer için) olmak üzere 5.1 ses kanalı içerir.
AC3 codec’in patent süresi 20 Mart 2017'de sona
ermiştir. Tüketici elektroniği üretici şirketleri tarafından elektronik
cihazlarda ücretsiz olarak kullanılabilir, ancak tazminat konuları düşünülerek kullanılmamaktadır.
AC3 codec’lerini Dolby, “Dolby D” 5.1 kanal olarak işlemektedir.
ACARS >
Aircraft Communications Addressing and Reporting System: Uçak Haberleşmesi Adresleme ve Raporlama Sistemi.
ACM >
Adaptive Coding and Modulation:
Uyarlanabilir Kodlama ve Modülasyon.
ACMA >
Australian Communications and Media Authority: Avustralya İletişim ve Medya Kurumu.
Active Antenna
(Aktif Anteni): Fiziki
olarak küçük boyda ancak içindeki RF kuvvetlendirici sayesinde yüksek alış
hassasiyetli olan alıcı anten.
Active Filter (Aktif Filter): Filitre görevini,
içindeki elektronik devre ile gerçekleştiren süzgeç.
ADA > Audio Distribution Amplifier: Ses dağıtım kuvvetlendiricisi.
ADC > Analog to
Digital Converter: Analog’tan Sayısal’a Dönüştürücü.
ADL > AMS Data
Link > Aeronautical Mobile Service Data Link: Havacılık Mobil
Servisi/Hizmet Veri Bağlantısı
ADSL > Asymmetric Digital Subscriber Line (Eysimetrik Dicıtıl Sabskraybır Layn): Simetrik
(eşdeğerli) olmayan dijital abone hattı.
ADT >
Airborne Data Terminal: Havadan Veri
Terminali.
Aerial (eirıl)
: Havai, havaya ilişkin. Anten,
telsiz anteni.
AFC > Automatic Frequency Control: Otomatik frekans kontrolü. Alıcıyı seçilen frekansa
kenetleyen ve istasyonun zamanla kaymasını önleyen kontrol sistemi ve devresi.
AFT > Automatic Fine Tuning: Otomatik ince ayar.
AFS >
Automatic Frequency Checking & Switchin: Otomatik Frekans Kontrolü ve Anahtarlama
AFSK Audio
Frequency-Shift Keying: Ses Frekansı
Kaydırma Anahtarlama.
AFSK >
Automatic Frequency Shift Keying:
Otomatik Frekans Kaydırma Anahtarlama
AGC > Automatic Gain Control: Otomatik Kazanç Kontrolü/Ayarı.
AIDS >
Aircraft Integrated Data System:
Uçaklar Entegre/Birleşik Veri Sistemi.
AIFF >
Audio Interchange File Format:
Kişisel bilgisayarlar ve elektronik cihazlar için ses verilerini depolamak için
kullanılan sıkıştırmasız ve kayıpsız bir ses dosya formatı standardıdır. Dosya
uzantısı: .aiff, .aif, .aifc
ALAC >
Apple Lossless Audio Codec: Apple tarafından
sayısal ses, müzik depolama ortamı ve referans çözücü (codec) uygulamasıdır. Kayıpsız
sıkıştırma ve açma için geliştirilmiştir. 2004 yılında tescilli iken, 2011
sonlarında Apple ALAC’ı açık kaynak ve telif ücretsiz olarak kullanıma
sunmuştur. Dosya uzantısı: .m4a .caf
ALC > Automatic Level Kontrol: Otomatik seviye kontrolu.
ALE >
Automatic Link Establishment (ademadik link establışment): Otomatik Bağlantı Kurma. ALE, ABD
ordusu tarafından geliştirilen ve çoğunlukla telsizler arasında otomatik bir
sinyalizasyon sistemi olarak kullanılan bir protokoldür.
Alıcı
Anten: Bulunduğu ortamda yayılan
elektromanyetik dalgaları toplayarak bunları iletişim hattı (transmisyon line) içerisine
aktaran alet veya aparata denir.
Alıcı-Verici: Transceiver (Trensivır):
Telsiz. Elektromanyetik dalgaları alarak bu dalgalara yüklenmiş olan ses,
görüntü, resim vb. bilgileri hoperlör, ekran vb.den veren ve tersini yapan
alıcı verici (Radio, telsiz.) cihaza denir.
Alıcı: Receiver (risıvır): Elektromanyetik dalgaları alarak bu dalgalara
yüklenmiş olan bilgiyi (ses, görüntü, resim vb.) ilk haliyle hoperlör, ekran
vb.den veren elektronik cihaza denir.
AM >
Amplitude Modulation (emlituyd macıleyşın): Genlik
modülasyonu.
Taşıyıcı sinyal genliğinin bilgi sinyaline bağlı
değiştirilmesine genlik modülasyonu denir. (Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi)(3)
Taşıyıcı bir dalgayı, modülasyon bilgisine uygun
olarak, genliğinde değişikliğe sebep olacak şekilde modüle
etme usulüdür. (S.S.)
AM Emisyon tanımlamaları: A1A, A2A, A3E, A8E, B8E, B9W,
C3F, D8E, J1D, J2A, J2B, J2C, J2D, J2E, J3C, J3E, J7B, J8E, J9W, H3E, H9W, R3E.
Amatör:
Amateur (fr: emitö)(ing: emıçur): (T.D.K. sıfat Fransızca amateur) Bir işi para
kazanmak için değil, yalnız zevki için yapan (kimse), özengen, özenci,
profesyonel karşıtı.
(TA3DP)
Kendi isteği, zevki ile bilgi ve beceri edinerek, maddi çıkar için değil,
kültür ve saygıyla paylaşmak ve yaymak amacıyla yapan kişiye amatör denir.
AMC >
Automatic Modulation Classification: Otomatik Modülasyon Sınıflama.
Elektronik haberleşme sistemlerinde, istasyon anteninin sinyali algılaması ile
demodülasyon blok diyagramına gelmesi arasındaki süreçtir.
Amplifier (emlifayır): Kuvvetlendirici. Genel olarak bir sinyalin (Ses,
müzik, görüntü, RF vb.) güçlendirilmesi için kullanılan elektronik cihaz.
AMS >
Aeronautical Mobile Service:
Havacılık Mobil (Portatif, mobil) Servisi.
AMS > Automatic Music Sensor (adımedik müzik
sersör): Otomatik müzik algılayıcı.
Ampère (amper) : (T.D.K. isim, fizik Fransızca) Elektrik
akımında şiddet birimi.
Amplitude
(empaytud) : Genlik,
genişlik. Bir dalganın orta çizgisi ile tepe noktası veya dip noktası
arasındaki açıklık.
Amplitude
Modulation
(emlaytud modyuleyşın) >AM: Genlik modülasyonu.
AMSAT >
Radio Amateur Satellite Corporation: Amatör Radyo Uydu Grubu/Derneği.
AMSAT, dünya çapında bir Amatör Radyo Operatörleri grubudur.
AMSAT-DL: Almanya
AMSAT grubu.
AMSAT-NA: Kuzey
Amerika AMSAT grubu/grupları.
AMSAT-UK: Büyük
Britanya (İngiltere) AMSAT grubu.
AMTOR >
Amateur Teleprinting Over Radio (emıçur teleprinting ovır reydiyo): Radyo Üzerinden Amatör
Teleprinting.
Analog
Voice-Audio Broadcast Emissions > Analog ses-müzik yayını emisyonları: A3E, A8E, B8E, D8E, F3E, F8E, H3E, G3E, J3E,
J7B, J8E, P3E, R3E.
Anisotropic (anizotropik)
: (S.S.) 1. Anizotropik. 2. Anizotrop, esyönsüz.
(TA3DP) İzotropik veya eşyönlü olmayan. Örneğin
anizatropik ışıma, şiddesi her yönde aynı olmayan ışımadır.
Anizotropi: (Sourtimes)
Farklı yönlerde farklı özelliklere sahip olma durumudur.
Anten:
(T.D.K.
isim Fransızca antenne) Boşlukta
yayılan elektromanyetik dalgaları toplayarak bu dalgaların transmisyon hatları
içerisinde yayılmasını sağlayan cihaz.
(T.K. ECM
Yönt.) Bir sistemden aldığı sinyali, ortama elektromanyetik dalga
şeklinde yayan ve ortamdaki elektromanyetik dalgaları alıp; sisteme aktarmaya
yarayan elemanı ifade eder.
(TA3DP)
Bulunduğu ortamda yayılan elektromanyetik dalgaları toplayarak iletişim hatları
(transmission line) içerisine yayılmasını, iletişim
hatlarından gelen elektromanyetik dalgaları bulunduğu ortama yayan alet veya
aparata denir.
Antenna (ing.entena)(alm.-it.antenna)-Antenne (fr.anten): Anten, duyarga.
Antenna Efficiency (entena
affeşinsy): Anten verimi,
anten verimliliği. Gelen elektro manyetik enerjinin anten
tarafından toplanan kısmının yüzde olarak miktarı.
Antenna Illuminator (entena
ilıminidır): Anten aydınlatıcısı. Elektromagnetik enerjiyi
yansıtıcı anten çanağına gönderen veya toplayan eleman. (Feedhorn)
Anten
yükselteci: (T.D.K. isim) Anten ile alıcı arasında yer
alarak elektromanyetik dalgaların genliğini yükselten araç.
APE: Monkey's
Audio kayıpsız ses, müzik ve veri sıkıştırma ve açma (codec) için formattır.
Dosya uzantısı: .ape
Aperture (âpıçır): Apertür: Anten açıklığı. Parabolik antenin
elektromagnetik enerjiyi toplayan kısmı.
APRS >
Automatic Packet Reporting System:
Otomatik Paket Raporlama Sistemi
APSK > Amplitude
and Phase Shift Keying: Genlik ve Faz
Kaydırma Anahtarlama
Around (eraund):
Etrafında, civarda, civarında, dört bir yanına/yanında, çevrede, çevresine,
çevresinde, her yanına, her yanında.(D)
ARQ >
Automatic Repeat ReQuest: Otomatik Tekrar/Yenileme İsteği.
Aspect Ratio (âspek reyşiyo): Televizyon ekranının eninin boyuna oranı. Bu oran
normal TV sisteminde (4/3 = 1.333) yüksek çözünürlüğü olan (High Definition) TV
sistemlerinde ise (16/9 = 1.777) dır.
ATSC > Advanced
Television Systems Committee: Gelişmiş
Televizyon Sistemleri Komitesi
Attenuator (etenuedır): Zayıflatıcı. Sinyali zayıflatan
pasif eleman.
Audio Subcarrier (adiyo
sabkeriyır): Ses Alt
Taşıyıcısı. Birleşik TV işareti içinde sesin modüle edildiği taşıyıcı TV
yayınlarında bu taşıyıcı frekansı 4.5, 5, 5.5 ve 6 MHz'dir.(Kullanılan
Sisteme bağlı olarak değişir.) Uydu yayınlarında ise bu taşıyıcı 5 ila 9 MHz
arasındadır.
Australian MHFCS > Australian Modernized High
Frequency Communications System:
Avustralya Modernize Yüksek Frekanslı İletişim Sistemi.
Automatic Link
Establishment (adımedik link establışment) >
ALE: Otomatik Bağlantı Kurma. ALE ABD ordusu tarafından geliştirilen ve
çoğunlukla telsizler arasında otomatik bir sinya-lizasyon sistemi olarak
kullanılan bir protokoldür.
B
B8E: AM,
independent sidebands, Two or more analog channels, Telephony, voice, sound
broadcasting: Genlik modülasyonu,
bağımsız yan bantlar, İki veya daha fazla analog kanal, Telefon, ses, ses-müzik
yayını.
Emission designator: 6K00B8E, 8K00B8E.
B9W: AM,
independent sidebands, Composite, one or more digital channel, one or more
analog, Other combinations of information types: Genlik modülasyonu,
bağımsız yan bantlar, Kompozit, bir veya daha fazla dijital kanal, bir veya
daha fazla analog, Diğer bilgi türü kombinasyonları.
Emisyon tanımlaması: 6K00B9W, 9K00B9W, 12K0B9W. (USA, Australian;
MHFCS, RAN.) ITU tarafından, Yayıncılık veya Denizcilik Mobil Hizmetleri için
gelecekteki konferansları tarafından belirlenir.
Balance (belıns): Denge,
muvazene, düzen.
Balanced (belınsıd):
Dengeli (muvazeneli), düzenli, birbirine uyan (mütevazin).
Ball Grid
Array (bal grid errey) > BGA: Bilyalı Izgara Dizi Paketleme (Entegre
kılıfı)
Ball Grid
Array Packaging (bal grid errey pâkecin)
> BGAP: Bilyalı Izgara Dizisi
Paketleme (Entegre kılıfı).
BALUN (belın)
[(Balanced to Unbalanced
(Belınsıd tu anbelınsıd)] : Omaj ve frekans aktarıcı ve dengeleyici.
Cihazdan gönderme yapıldığında dengesiz sinyali (dış
iletken topraklandığı için sinyal akımı içerden akar) dengeliye
dönüştürüp antene aktaran, dinlemede ise antendeki dengeli sinyali (anten uzerinde ters yönlerde akan akımlar) dengesize
dönüştüren aynı zamanda empedans uyumunu sağlayan aparata denir.
Band (bend): Belli bir frekans aralığı.
Band I: 47 - 68 MHz
MHz arasını kapsayan TV yayın bandı. 3 (2-4) kanal.
Band II: 88 - 108 MHz arasını kapsayan FM radyo müzik yayın
bandı. (F8E, F9E, F9W)
Band III: 174 - 230 MHz arasını kapsayan TV yayın bandı. 8
(5-12) kanal.
Band IV: 470-598 veya 470-790 MHz arasını kapsayan TV yayın
bandı. 17 (21-37) kanal.
Band V: 598 - 694 veya 606 - 863 MHz arasını kapsayan TV
yayın bandı. 32 (38-69) kanal.
Bandpass Filter (bendpas
filtır): Band Geçiren Süzgeç. Sadece
belli bir frekans bölgesini geçiren, onun altında ve üstündeki frekansları
zayıflatan süzgeç devresi.
Bandwidth (bendvidt): Band Genişliği. Kullanılan sistem veya cihazın
çalıştığı frekans bölgesinin genişliği (Örneğin UHF Sisteminde iki kanal
arasında 8 MHz'lik bir genişlik söz konusudur.)
BBS >
Bulletin Board System: Mesaj/Bildiri
Panosu Sistemi
BCI >
Brain–Computer Interface: Beyin/Zihin
Bilgisayar Arayüzü.
Beamwidth (bimvidt): Işın/hüzme Genişliği. Bir antenin görüş açısı. Yayın
veya alış gücünün yarıya veya -3 dB düştüğü noktalar arasındaki açı.(P)
BGA >
Ball Grid Array (bal grid errey): Bilyalı Izgara Dizi Paketleme (Entegre kılıfı)
BGAP >
Ball Grid Array Packaging (bal grid errey pâkecin): Bilyalı Izgara Dizisi Paketleme (Entegre kılıfı).
Blok
Diyagram: Elektronik cihazlarda
belirli bir işi yapan bölümün elektronik şemasıdır.
BNC Connector (Bayonet Nut Coupling / Bayonet Neill–Concelman): BNC Konnektör. 90
derece çevrilerek çekilmek suretiyle çıkarılıp takılan ve 1GHz'e kadar yüksek
frekanslarda kullanılabilen, daha çok video bağlantıları için kullanılan
bağlantı elemanı.
Bobbin (bobin): İçinden
elektrik akımı geçebilen yalıtılmış tel ile bu telin, makara tiresi gibi sarılı
bulunduğu silindirden (nüve’den) oluşan elektronik bileşen veya aparat.
Booster (buıstır): Güçlendirici, yükseltici. TV
sinyallerini güçlendirerek görüntünün ve sesin daha kaliteli alınabilmesini
sağlayan cihaz.
BPSK > Binary
Phase Shift Keying: İkili Faz Kaydırma
Anahtarlama.
BPSK31/2-PSK31
> Binary Phase Shift Keying, Bandwitdh 62.5 Hz.: İkili Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 62.5 Hz.
BPSK63/2-PSK63 > Binary Phase Shift Keying,
Bandwitdh 125 Hz.: İkili Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 125 Hz.
BRAMSAT: Brezilya AMSAT grubu.
Bright (brayt): Parlak.
Brightness
Adjustment (braytnıs ecastmınt):
Parlaklık ayarı.
Broadband (brodband): Geniş band, geniş frekans bandı.
Broadband Folded Dipole Antenna: (bordand fouldet daypıl anteni) Geniş
frekanslarda (bandlarda) çalışan, yük direnciyle çalışan katlanmış dipol anten.
Broadcast/Broadcasting
> Elektromanyetik yayın,
yayıncılık. Ses, müzik, video-ses müzik, resim içeriğinin elektronik cihazlar
yoluyla dinleyen, seyreden izleyiciye iletilmesi işlemidir.
BTK: Bilgi
Teknolojileri İletişim Kurumu.
Built-in mic
(mayk): Dahili mikrofon.
C
C-DOT >
Centre for Development of Telematics:
Telematik/İzleksel Geliştirme Merkezi
C/N > Carrier-to-Noise Ratio: Taşıyıcı gücünün gürültü gücüne oranı.
C-Band: 3.7-4.5 GHz arasını kapsayan uydu yayın frekans bölgesi.
C3F: AM,
vestigial sideband (commonly analog TV), Single analog channel, Video,
television: Genlik Modülasyonu,
artakalan yan bant (genel olarak analog TV), Tekli analog kanal, Video,
televizyon. (Emisyon Tanımlaması: 5M75C3F NTSC Video, 250K0F3E işitsel taşıyıcı
ile.)
Cable TV (keybl TV): Kablolu TV yayın sistemi. Belli sayıdaki TV yayınının
bir merkezde toplandıktan sonra kablolar vasıtasıyla izleyicilere ulaştıran
sistem.
CAI >
Common Air Interface: Ortak Hava
Arayüzü
CAI >
Computer-Assisted Instruction:
Bilgisayar destekli öğretim.
Camcorder (kemkordır): Kayıt özelliği olan kamera.
Capacitive (kapâsitiv) : (s.s.) Kapasitans, sığal,
kapasitif.
Capacitor (kapâsidır): (Sorurtimes) Kondansatör. Sinyal filtreleri yapmakta
da kullanılabilinen, t=sonsuz da dc wire (kısa devre), t=0 da open circuit (açık
devre) gibi davranan eleman, indüktör'ün dual’idir.
Carrier (kerriyır): Taşıyıcı.
CATV > Community Antenna TV System: Ortak anten sistemi. Ortak bir santral
yardımı ile birden fazla yere TV işaretlerini dağıtan sistem.
CB >
Citizen Band: Halk Bandı.
CCIR >
Comité consultatif international des radiocommunications (fr: komite
konsültasif enternesyonel de radyokaminikesyon ): Uluslararası Radyo
İletişim Danışma Komitesi
International
Radio Consultative Committee (inırneşınıl rediyo kensaltitif komedi):
Uluslararası Radyo Danışma Kurulu/Komutesi
CCD > Charged Coupled Device (çarcd kapıld dıvays): Şarjlı
Bağlantılı Cihaz. Elektrik yüklerinin bir hücreden diğerine
aktarılması suretiyle çalışan eleman. Kameralarda görüntü elde etme ve
saklamada kullanılır.
CCM >
Constant Coding and Modulation: Sabit
Kodlama ve Modülasyon.
CCVS > Color Composite Video Signal: Renkli, birleşik video sinyali.
CCU > Camera Control Unit: Kamera kontrol ünitesi. Stüdyo kameralarının renk,
parlaklık vb. ayarlarını yapmaya yarayan cihaz.
CDMA > Code
Division Multiple Access: Kod Bölmeli
Çoklu Erişim. Cep telefonu standardı olan GSM'e rakip bir cep telefonu hizmeti
teknolojisidir.
CDR
> Call Data Records: Çağrı Veri Kayıtları
CELP
> Code Excited Linear Predictive: Kod uyarmalı doğrusal öngörü.
CEPT
> European Conference of Postal and Telecommunications Administrations: Avrupa
Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Konferansı.
Chrominance (krominits): Renklilik, renk bilgisi. Resimdeki rengin türü ve
doyma miktarını gösteren işaret
Circular Polarisation (sirkulır polerizeyşın):
Dairesel Polarizasyon.
Circumference (sürkamfrents): Daire çevresi, çevre, çember. çember uzunluğu.
Clark Belt (klark belt): Klark Kuşağı. Uyduların bulunduğu
yerdeki hayali kuşak. Kuşak adını, haberleşme uyduları ile ilgili ilk
bilim kurgu hikayesini yazan Arthur C. Clark'tan alır.
CMRS > Commercial
Mobile Radio Service: Ticari Mobil
Radyo Servisi.
CMS
> Central Monitoring System: Merkezi İzleme Sistemi
CMSV
> Control, Maintenance and Supply Vehicle: Kontrol, Bakım-Onarm ve
İkmal Araçları
Coaxial (koaksiyıl): Ortak eksenli.
Coaxial:
(ing.) (sourtimes) İçiçe iki cismin aynı merkezi paylaşması un-balanced
elektrik sinyali taşıyan kabloların bir çeşidi. Kablo tv, çanak anten LNB-Receiver
arası gibi aplikasyonlarda kullanılır.
Coaxial Cable (koaksiyıl
keybl): Koaksiyel veya eş eksenli
kablo. Bir iç iletkenle onu çepeçevre saran ekrandan oluşan kablo.
CODEC >
COder-DECoder / COmpression-DECompression: Geleneksel/Analog olarak kaydedilmiş ses/audio ve görüntü/video
şeklindeki sinyali/veriyi çok daha az yer kaplayacak şekilde sayısal olarak
sıkıştırarak kaydetmek ve açmak için kullanılan çeşitli yöntemlerdir. Sinyali
kodlayan veya kodlanmış sinyali çözen elektronik cihaz veya bilgisayar programlarıdır.
COFDM >
Coded Orthogonal Frequency Division Multiplexing: Ortogonal/Dikey Kodlanmış Frekans Bölmeli Çoklama
Colinear (koliniır) : (S.S.)
Eş doğrusal.
Collinear (koliniır)
: (S.S.) Aynı doğru çizgi üstünde olan. Doğrudaş, ayni doğru üzerindeki. Aynı doğrultuda olan.
Color Burst (kalır burst): Renk paketi. TV işaretinde renklerin elde edilmesi
için gerekli olan renk taşıyıcısını üretmek üzere gönderilen 8-11 periyotluk renk taşıyıcısı. Bu taşıyıcı PAL sistemde 4.43
MHz, NTSC sisteminde 3.58 MHz civarındadır.
Combiner (kumbaynır): Birleştirici. İki veya daha fazla işareti
birleştirmek için kullanılan cihaz.
Composite Video Signal (kompâzıt vidiyo signal):
Parlaklık, renk ve senkronlama işaretlerinin hepsini bulunduran resim işareti.
Connector (keniktır): Konnektör, kablo bağlantı elemanı.
Contrast (kantrast): Bir resimde en beyaz yer ile en siyah yer arasındaki
ışık şiddeti oranı.
CPFSK >
Continuous Phase Frequency Shift Keying:
Sürekli Faz Frekans Shift Anahtarlama
CPM >
Communication Privacy Management:
İletişim Gizlilik Yöntemi
Cross Modulation (kras
macıleyşın): Çapraz Modulasyon. Aynı
ortamda iletilen iki işaretin birbirini modüle ederek
istenmeyen yeni karışma işaretlerinin meydana gelmesi.
CSP
> Certification Service Provider: Sertifika Hizmeti Sağlayıcıları.
CTSS
> Continuous Tone-Coded Squelch System: Sürekli Ton Kodlu Susturma
Sistemi
Cycle
(saykl)= Hertz (Herz) : [T.D.K. isim, fizik(Fizikçi
Heinrich Hertz özel adından)] Saniyede
bir titreşim yapan devirli bir olayın frekansına eşit frekans birimi.
(Seslisözlük)
1. Devir, dönüş, dönme; bisiklet/çevrim, motosiklet, bisiklet sür,
bisiklet; devre, dönem; divan; bisiklet sürmek, dönüş, devir, bisiklet,
motosiklet; bir devreden geçmek; devir devir vaki olmak; bir devir yapmak;
bisiklete binmek. 2. Devir. tur. dönüş. bisiklet. motosiklet.
bisiklet sürmek. 3. Bisiklete bin dönüşüm,
döngü, siklus.
D
D7W: Carrier is amplitude and angle modulated, Two or
more digital channels, Multiple Formats
of Data Transmitted: Genlik ve açı modülasyonlu
taşıyıcı, İki veya daha fazla dijital kanal, İletilen Çoklu Veri Formatları.
Emisyon tanımlaması: 25K0D7W.
(Tetra Voice+Data.)
10M0D7W, 20M0D7W, 30M0D7W:
Digital sound broadcasting. Sayısal ses-müzik yayını.
D-STAR > Digital
Smart Technologies for Amateur Radio: Amatör Telsiz için Dijital Akıllı Teknolojiler. Amatör
telsizcilik için sayısal (dijital) akıllı ses ve veri protokolü. 1990’ın
sonlarında JARL tarafından geliştirilmiştir ve Japon Telekomünikasyon İdaresi
tarafından desteklenmektedir. ICOM, D-STAR'ın testlerini yapmış ve telsiz
cihazlarında kullanmaktadır.
D2-MAC: Resmi
analog, sesi ve senkronizasyonu dijital olarak
gönderen yayın sistemi.
D8E > Carrier is amplitude, Two or more analog
channels, Telephony, voice, sound: Genlik modülasyonlu taşıyıcı, İki veya daha fazla
analog kanal, Telefon, ses, ses-müzik yayını.
Full Emission Designator: 20K0D8E
/ 20K0D8EHX.
20K0D8EHX: 522 KHz - 1.705
MHz, 1.1kW - 5.6kW - 10.8 Kw, commercial medium wave
AM stereo radio broadcast.
DAB > Digital Audio Broadcasting: Sayısal ses yayını.
DAB+ audio system standard: TS 102 563
DAB audio system standard: TS 103 466
DAB system standard: EN 300 40
Dalga
Boyu: Bir alternatif akımda alternansın bütün
değerlerinden (+ ve – yönde) geçerken kat ettiği yola dalga boyu denir.
Birimi Lamda’dır.
DB >
database
(detabeyz): Bilgisayar ortamında veri
tabanı. Satırlar, sütunlar ve tablolar halinde erişilebilecek, yönetilebilecek
ve güncellenebilecek şekilde düzenlenmiş bir bilgi topluluğu.
dB >
deciBel (desibel): Sinyal gücünün miktarına denir. Akustik dalgaların ve
elektronik sinyallerin seviyesini veya kazancını belirtmek için kullanılan bir
logaritmik birimdir.
dBd > deciBel dipol (desibel daypıl): Sinyal
şiddetinin iki eşit kutup istikametinde (huzmesinde) yatay veya dikey ışımasıdır.
dBi > deciBel isotropic (desibel
ayzotropik) (TA3DP) Sinyal şiddesi her yöne anyı olan ışıma. Dikey
antenlere antene paralel 360 derece aynı ışımanın yapılmasıdır.
dBm >
decibel-milliwatt (desibel milivat): desibel-milliwatt, desibel (dB) cinsinden, 1 miliwatt (mW) olarak
gösterilen bir elektrik güç ünitesidir.
DBS > Direct Brodcast Satallite (dayrek
brodkest sadılay): Doğrudan yayın uydusu. 11-13 GHz arasında yayın yapan
TV uydusu.
DC > Direct Current (dayrekt kurınt):
Doğru Akım.
DCI >
Digital Cinema Initiatives, LLC:
Dijital Sinema Girişimleri, Sınırlı Sorumlu Limited Şirket. DCI, sayısal sinema
sistemleri için yüksek düzeyde teknik performans, güvenilirlik ve kalite
kontrolü sağlayan standart bir mimari oluşturmak, gönüllü şartnameleri
oluşturmak ve belgelemek üzere Mart 2002 yılında Disney, Paramount, Sony
Pictures Entertainment, Universal ve Warner Bros. Studios'un ortak girişimi
olarak kurulmuştur.
DCPFSK >
Differential Continuous Phase Frequency Shift Keying: Diferansiyel Sürekli Faz Frekans Shift Anahtarlama
DCS >
Digital Code Squelch: Dijital Kod
Susturma
DD >
Digital Data: Sayısal Bilgi/Veri.
DD >
Dolby Digital: Dolby Laboratories (Dolby
Laboratuvarları) tarafından geliştirilen 2 kanaldan 7.2
kanala kadar sayısal ses, müzik sıkıştırma, kodlama (codec) ve açma/çözme (decodec)
işlemi teknolojilerinin ismidir.
Versiyonları; Dolby Digital Stereo, Dolby Digital EX,
Dolby Digital Surround EX, Dolby Digital Plus, Dolby Digital Plus Atmos, Dolby
Digital Live, Dolby E, Dolby TrueHD, Dolby Pulse, Dolby AC-4, Dolby Atmos.
Dolby Digital Stereo Creator ve Dolby Digital 5.2
Creator.
Decibel (desibel) < dB: Seviye güç birimi. İki işaretin
gerilimleri veya güçlerinin oranının logaritma olarak ifadesi. Bu oran
güçler için 10log (P1/P2), gerilimler için 20log (V1/V2) olarak hesaplanır.
Referans olarak sırasıyla, watt, miliwatt veya µV alınması durumunda oran birim
dBW, dBm veya dBµV alınır.
Decoder (dikodır): Dekoder. Kod çözücü. Kodlanmış bir işaretin kodunu
çözerek esas işareti tekrar ortaya çıkaran devre.
De-Emphasis (de emfisıs): Dengeleme. Gürültüyü azaltmak için yüksek frekanslı
bileşenleri arttırılmış işaretleri eski haline getirme işlemi.
Delta loop antenna (delta
lup entena) : Üçgen döngü
anteni. Üçgen kapalı devre anten.
DeModulation
(DiModüleyşın-DeModülasyon): (Sourtimes) Modülasyon işleminin tersi,
yani taşıyıcı sinyal ile bilgi sinyalinin birbirinden ayrılması. Modüle edilmiş
sinyalin geri elde edilmesi. Bu iş için kullanılan elektronik sisteme (blok
diyagramına) demodülatör denir.
DeModulator
(Demoduleytır-Demodülatör): Modüle
edilmiş sinyaldeki bilgiyi taşıyıcıdan ayıran elektronik devre.
DF
> Direction Finding: Yön Kestirme
Digimodes: Sayısal Modlar: RTTY, PSK, MT63, JT65, JT9 & FT8.
Digital-to-Analog Converter (dicıtıl tu enelag kinvırdır): Sayısal/Analog Dönüştürücü. Sayısal bir işareti sürekli analog bir
işarete dönüştüren devre veya sistem.
Digital Cinema Initiatives, LLC > DCI: Dijital Sinema Girişimleri, Sınırlı Sorumlu Limited
Şirket. DCI, sayısal sinema sistemleri için yüksek düzeyde teknik performans, güvenilirlik
ve kalite kontrolü sağlayan standart bir mimari oluşturmak, gönüllü
şartnameleri oluşturmak ve belgelemek üzere Mart 2002 yılında Disney,
Paramount, Sony Pictures Entertainment, Universal ve Warner Bros. Studios'un
ortak girişimi olarak kurulmuştur.
Digital Voice-Audio Broadcast Emissions: Sayısal Ses-Müzik Yayın Emisyonları: B9W, D7W, F1E,
F1W, F7W, F9W, FXE, G1E, G7W, J2D, J2E,
X7E, X7F.
Dipol/Dipole (deypal): Dipol. İki
kutuplu. Çift kutuplu.
Dipole
Antenna (daypol entena): İki kutuplu anten. İki eşit (simetrik)
koldan oluşan anten.
Direct
Current
(dayrek kurınt): Doğru Akım.
Directional (direkşınıl): Yönlü. Tek yönlü, yöneltilmiş. Yöne
ait, yönsel.
Dish (diş): Çanak. Parabolik uydu anteni için kullanılan terim.
Distortion (distorşın): Bozukluk, bozulma, gürültü, çarpıklık, çarpıtma.
Distribution (distribişın)
: Dağıtma. Herhangi bir sinyali
birden fazla yerde kullanma gereği duyulduğu zaman kullanılır.
DIY > Do-It-Yourself (du ıt yursalf):
Kendiniz yapın, kendin yap.
DM > Digital
Modulation: Sayısal Modülasyon.
DMR >
Digital Mobile Radio (Motorola
MOTOTRBO): Sayısal Taşınır Telsiz
DMR446 >
Digital Mobile Radio (dicitıl mobıl rediyo): 446 MHz Sayısal
Seyyar Telsiz
DNR > Digital Noise Reduction (dicidıl noiz
redakşın): Dijital Gürültü
Bastırma Sistemi.
Dolby > Dolby
Labs > Dolby Laboratories: Ray Dolby tarafından, 18 Mayıs 1965 tarihinde İngiltere’de, ses ve
müzik kayıtlarında arka planındaki parazit, gürültü vb. azaltmak için analog
ses sinyali işleme biçimi ve Dolby Gürültü Azaltma Sistemi (Dolby
Noise-Reduction System) olarak kurulan ve 1976 yılında ABD, California eyaleti
San Francisco şehrine taşınan, Dolby Laboratories, Inc, daha sonraki yıllarda
çok kanallı sinema sayısal ses, müzik kodlama, sıkıştırma (codec) ve çözme/açma
(decodec) konusunda uzmanlaşan bir Amerikan şirketidir.
Ev sinema ses sistemleri için Dolby formatları nadiren
2 kanal, genelde sol ön, sağ ön, orta, sol arka, sağ arka ve düşük frekans
(subwoofer için) olmak üzere en az 5.1 ve 6.1, 7.1 ve
9.1 ses kanalı içerir.
Dolby Laboratories, Inc. güncel
teknoloji ürünleri patentli olduğu için, tüketici elektroniği üretici şirketleri
tarafından AC3 hariç lisans bedeliyle kullanılmaktadır.
Analog ses gürültüsü azaltma: Dolby A, Dolby NR/B/C/S,
Dolby SR, Dolby FM, Dolby HX Pro, Dolby Advanced Audio.
Ses kodlama/sıkıştırma ve işleme/açma: Dolby Digital (Dolby
Digital, Dolby Digital EX, Dolby Digital Plus, Dolby Digital Live), Dolby E,
Dolby Stereo, Dolby TrueHD, Dolby Pulse, Dolby AC-4, Dolby Atmos.
Dolby Digital, 1994'e kadar Dolby Stereo Digital
olarak kullanılmıştır.
Ses işleme/açma: Dolby Headphone, Dolby Virtual
Speaker, Dolby Surround (Dolby Pro Logic, Dolby Pro Logic II, Dolby Pro Logic
IIx ve Dolby Pro Logic IIz), Audistry, Dolby Volume, Dolby Voice.
Ses işleme/açma versiyonları diğer 2.0,
2.1, 5.1, 6.1 veya 7.1 ses/müzik kayıtlarını, kaynaklarını (codec’lerini)
çözerek (decodec) AV Receiver/Amplifikatör’ün ses çıkış kanallarının en az 5.1
yapılandırılmasına (Speaker Config) göre: Dolby Pro Logic 4.0, Dolby Pro Logic
II 5.0, Dolby Pro Logic IIx 5.1, 6.1, 7.1 ve Dolby Pro Logic IIz 5.1, 7.1, 9.1
kanal ses çıkışı işlemi yapar.
Video işleme: Dolby Contrast.
Sayısal sinema: Dolby Digital Cinema, Dolby 3D, Dolby
Atmos, Dolby Cinema.
Downconverter (davnkunvırdır): Alt çevirici, alçak frekansa dönüştüren frekans
değiştirici.
Downlink (davnlink): Uydudan yeryüzüne yapılan elektromanyetik yayın.
DPI >
Dots Per Inch: İnç Başına Noktalar.
Aynı zamanda “piksel yoğunluğu” olarak da adlandırılan inç başına aygıt
pikselleri anlamına gelir.
dPMR > digital
Private Mobile Radio (dicidıl prayvıd mobil rediyo): 446 MHz
sayısal Kişisel Seyyar Radyo
DPSK >
Differential Phase Shift Keying (difirıncıl feys şift kiyng): Diferansiyel
Faz Kaydırma Anahtarında
Drift (dreft): Frekans kayması. Osilatör frekanslarında meydana
gelen karasızlık.
DRC >
Data Rate Change (deda rey çenç): Değişken Veri Hızı
DRM > Digital Radio Mondiale (dicitıl reydiyo mundiyal): Sayısal Dünya Radyosu
DSB > Double Side Band (dabl sayd bend): Çift yan band. (Emission A3E: AM basic, double
sideband, full carrier.) (Emission Designator: Voice: 4K00A3E, 5K00A3E. Broadcasting: 8K00A3EGN,
20K0A3EG)
DSBFC
> Double Side Band, Full Carrier: Çift yan band, tam taşıyıcı.
DSL
> Digital Subscriber Line: Sayısal Abone Hattı
DSSS
> Direct-Sequence Spread Spectrum: Doğrudan ardışlık dağılım
spektrumu / Kablosuz dosya transfer teknolojisi.
DSSTV: Digital Slow Scan Television / Sayısal Yavaş Tarama
Televizyon
DStv > Digital Satellite Television: Sayısal Uydu Televizyon
yayını.
DTMB > Digital Terrestrial Multimedia Broadcast: Sayısal Karasal Multimedya
Yayını. Çin Halk Cumhuriyeti'nde geliştirilen mobil ve sabit cihazlar için
sayısal TV yayın standardıdır. Çin, Kamboçya, Komorlar, Küba, Doğu Timor, Laos
ve Pakistan'da kullanılmaktadır.
DTMF
> Dual-Tone Multi-Frequency: Çift tonlu çoklu frekans.
DTT > Digital Television Transition: Dijital/Sayısal Televisyon
Geçişi
DTV > Digital television (dicidıl talıvijin): Sayısal televisyon
DTS > Digital Theater System: Sayısal Sinema Sistemi: Sinema ses sistemleri
için Digital Theater System Incorporated Company (DTS, Inc.) tarafından
geliştiren çok kanallı ses, müzik sıkıştırma, kodlama (audio codec) ve
çözme/açma (decodec) programlarına verilen genel kısaltma.
DTS formatları
sol ön, sağ ön, orta, sol arka, sağ arka ve düşük frekans (subwoofer için)
olmak üzere en az 5.1 ve 6.1, 7.1 ses kanalı içerir.
DTS versiyonları ses/müzik
verilerini 4:1 oranında sayısal kayıplı ve/veya
kayıpsız olarak 5.1 veya 7.1 sıkıştırma (codec) işlemini yapar.
Versiyonları: DTS 70mm, DTS-ES,
DTS 96/24, DTS-HD High Resolution Audio, DTS-HD Master Audio, DTS:X, DTS Natural:X, DTS Virtual:X, DTS Surround Sensation,
DTS Headphone:X, DTS Connect (DTS Interactive, DTS Neo:PC), DTS Play-Fi, DTS-HD
MA 7.1, DTS-TRUE-HD 7.1.
Ses işleme: DTS Neo:6 ve DTS
Neo:X versiyonu her türlü 2.0, 2.1, 5.1, 6.1 veya 7.1
ses/müzik kayıtlarını, kaynaklarını (codec’lerini) çözme (decodec) ve AV
Receiver/Amplifikatör’ün en az 5.1 ses çıkış kanal yapılandırılmasına (Speaker
Config) göre 5.1, 6.1 ve 7.1 kanal çıkış
işlemini veya işlemesini yapar.
DTS Inc. > Digital Theater System
Incorporated Company:
Sayısal Sinema Sistemi Limited Şirketi,
ses mühendisi Terry Beard tarafından Ekim 1990 yılında, ABD, California
eyaleti, Los Angeles şehri, Calabasas ilçesinde, film ve video için çok kanallı
ses teknolojileri çok kanallı sinema sayısal ses, müzik kodlama, sıkıştırma
(codec) ve çözme/açma (decodec) programları üretmek amacıyla kurulmuştur. DTS, Jurassic Park filminde
kullanılan 5.1 kanallı ses sistemi ile 1993 yılında
tanıtıldı.
DTS markası Aralık 2016'da
Tessera Holding Corporation (1990–2017) tarafından satın alındı. Tessera Holding Corporation ismi daha sonra
Xperi Corporation olarak değiştirildi.
DTS teknoloji ürünleri
patentli olduğu için, tüketici elektroniği üretici şirketleri tarafından lisans
bedeliyle kullanılmaktadır.
Dual Feedhorn (duyl fidhorn): Çift Feedhorn. Hem yatay hem düşey polarizasyonlu
işaretleri almak üzere kombine edilmiş besleme elemanı.
DV >
Digital Voice: Sayısal Ses/Konuşma.
DVB > Digital Video Broadcasting (dicidıl vidiyo
bradkesting): Dijital video yayını, sayısal görüntü yayını.
DVB-C >
Digital Video Broadcasting-Cable: Kablolu
Sayısal Görüntü (TV, Video) Yayını.
DVB-S >
Digital Video Broadcasting- Satellite:
Uydu üzerinden Sayısal Görüntü (TV, Video) Yayını
DVB-S2 >
Digital Video Broadcasting-Satellite2:
İkinci jenerasyon Uydu üzerinden Sayısal Görüntü (TV,
Video) Yayını
DVB-T >
Digital Video Broadcasting-Terrestrial:
Karasal Sayısal Görüntü (TV, Video) Yayını
E
Earth: Yer, dünya.
Earth Station:
Yer İstasyonu. Uydu yayınlarını almakta kullanılan istasyonlar.
EBU > The European Broadcasting Union: Avrupa Televizyon ve Radyo Yayın Birliği
ECC
> Electronic Communication Committee: Elektronik Haberleşme Komitesi
ECO
> European Communications Office: Avrupa Haberleşme Ofisi
ECS >
European Communication Satellite
(Eutelsat): Avrupa İletişim Uydusu
ECTRA
> European Committee for Telecommunications Regulatory Affairs: Avrupa
Telekomünikasyon Regülasyon Komitesi.
EDGE > Enhanced Data GSM Environment: Geliştirilmiş Veri GSM Ortamı
EHF > Extremely High Frequency:
30-300 GHz (30.000-300.000 MHz) arası
Son Derece Yüksek Frekans bandıdır.
EIRP > Effective Isotropic Radiated Power: Etkin Yayın Gücü. Bir antenin yönlendirilmiş olduğu
doğrultuda yaydığı etkin güç. Bu güç verici gücü ile anten kazancının çarpımına
eşittir.
Elevation: Elevasyon. Yükseltme açısı. Bir uydunun bulunduğu
doğrultunun yere paralel bir düzlemle yaptığı açı.
émission (Emisyon) : Emisyon,
sürüm, çıkarma.
(Sourtimes) Fizikteki uyarılmış atomların
emisyonundan bahsediyorsak iki çesit emisyon vardır:
Kendiliğinden emisyon: İki
orbital arasi enerji farki (e2-e1)na sahip fotonların atomu uyarmasıyla bir
grup elektron bir üst orbitale sıçrar ve gerisingeri ilk durumlarına geri dönerler.
Bu sirada bir ışıma gerçekleşir. Fotonlar p=na^2 lik bir ışık basıncı yapar.
Uyarılmış emisyon: Yine aynı
enerji miktarı ile bir miktar elektron bir üst orbitale çıkar, ama bu sefer üst
orbitalde önceden uyarılmış elektronlar bulunur. Bütün bu elektronların tekrar
ilk enerji seviyelerine dönmesi ile kendiliğinden emisyona
göre çok daha kuvvetli bir ışıma gerçeklesir. Zaten ışık basıncı da foton sayısının
karesi ile doğru orantılı hale gelir. p=n^2a^2 ile
ışık basıncı hesaplanabilir.
Uyarılmış emisyonun en güzel
ornegi laserdir. Biraz beyaz ışık, bir miktar gaz, yarı geçirgen
ve opak aynalarla itina ile "i love you" yazisi yansitabilirsiniz dagalara
taşlara ve hatta arkadaslarınızın gözüne tutup eki eki diye gülebilirsiniz
bile.
Emission
Designator: Emisyon Belirleyici/Tasarımcı/Tanımlayıcı:
1979 yılında yapılan ITU Dünya İdari Radyo Konferansı’nda (ITU World
Administrative Radio Conference) (WARC-79) yeniden belirlenen, 2008 ve 2012 yıllarında
güncelleştirilen radyo/telsiz emisyonlarının
sınıflandırma sistemi:
US Federal Communications Commission / FCC Emission
Designators Last Rev.1998.
ITU Emission Designators, Document No: 08/34 Date: May
8th 2008.
World Radiocommunication Conference 2012 (WRC-12) -
Appendix 1 (Rev.WRC-12).
Birçok kişi, oluşum, dernek, kurum ve kuruluş vb. yukarıda
belirtilen düzenlemelere uygun olarak emisyon
sınıflandırma çizelgeleri yayımlamışlardır.
ERC
> European Radiocommunications Committee: Avrupa Radyokomünikasyon
Komitesi.
ERG
> European Group of Regulators for Electronic Communications: Avrupa
Elektronik Haberleşme Düzenleyici Otoriteleri Grubu.
ERO
> European Radiocommunications Office: Avrupa Radyokomünikasyon
(Radyo İletişim) Ofisi.
ERP > Effective Radiated Power: Hakiki
gerçek yayın gücü.
ESMR >
Enhanced Specialized Mobile Radio:
Gelişmiş Uzmanlaşmış Mobil Radyo
eSSB >
Extended Single Sideband: Genişletilmiş
Tek Yan Bant.
ENG > Electronic News Gathering: Elektronik haber toplama yöntemi. (Kameralarla)
Equilization: Ekolayzır.
Dengeleme.
Ev Sinema Ses Kodlamaları: Ev sinema ses sistemleri için sıkıştırma ve kodlama (codec) ve açma
(decodec) programları: AAC (Advanced
Audio Coding / Gelişmiş Ses Kodlama), AC3 (Audio
Coding 3 / Ses Kodlama 3), DD (Dolby Digital), DTS (Digital
Theater System / Sayısal Sinema Sistemi, Opus.
Ev Sinema Ses Sistemi: “Ev Sinema Sistemi” sistemi içerisinde yer
alan; çok kanallı ses işleme ses cihazı
(AV Amplifikatör veya AV Receiver) ve sol ön, sağ ön, merkez, sol arka, sağ
arka ve düşük frekans (genellikle amplifikatörlü bas kolonlu
hoparlör/subwoofer) olmak üzere en az 5+1 veya 7+1, 9+1 hoparlör kolonlarından
oluşan sistemdir.
Ev Sinema Sistemi: 1- Ses ve görüntü kaynağı (DVD, taşınabilir
bellek, özel ve genel TV yayın kanalları vb.),
Video codec okuma/açma ve görüntüleme
cihazı (standart TV, Smart veya Android TV, Android Tv Box, monitör, projeksiyon),
Audio cedec okuma (Smart ya
da Android TV, Android Tv Box) ve çok kanallı ses işleme ses cihazı (AV
Amplifikatör veya AV Receiver),
Sol ön, sağ ön, merkez, sol
arka, sağ arka ve düşük frekans (genellikle amplifikatörlü bas kolonlu hoparlör/subwoofer)
olmak üzere en az 5+1 veya 7+1, 9+1 hoparlör kolonlarından
Oluşan ve bağlantılı olarak
çalışan görüntüleme ve ses sistemdir.
EWF: Emergency Warning Feature / Acil Durum/Uyarı
Özelliği.
ETO
European Telecommunications Office: Avrupa Telekomünikasyon (Tele
İletişim) Ofisi.(T)
ETSI > Europen
Telecommunications Standart Institute: Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü.
F
F/D Ratio > Focal Length/ Diameter Ratio: F/D Oranı: Odak Uzunluğu/Çap Oranı. Bir parabolik
antenin odak uzaklığının çapına oranıdır. Antenin derinliğini gösteren bir
ölçüdür.
F1E: Angle-modulated,
straight FM, Digital, on-off or quantized, no modulation, Telephony, voice,
sound broadcasting: Açı modülasyonlu Frekans Modülasyonu (FM), Dijital, açma-kapama veya
nicemleme, modülasyonsuz, Telefon, ses, ses-müzik yayını.
Emisyon tanımı 1: 4K00F1E
NXDN (6.25 kHz) Digital Voice. Emisyon tanımı 2: 8K10F1W P25 Phase II
H-CPM Voice. Emisyon tanımı 3: 8K30F1E NXDN/IDAS (12.5
kHz) Digital Voice. Emisyon tanımı 4: 8K10F1E P25 Phase I C4FM Voice (12.5 kHz slot).
F1W: Angle-modulated, straight FM, Digital, on-off or
quantized, no modulation, Multiple Formats of Data Transmitted: Açı modülasyonlu, düz FM,
Dijital, açık-kapalı veya nicemlenmiş, modülasyonsuz, İletilen Çoklu Veri
Formatları.
Emisyon Tanımı 1: 8K10F1W
P25 Phase II H-CPM Voice. Emisyon Tanımı 2: 8K30F1W 12.5 kHz single channel
digital voice and data.
F3E > Angle-modulated, straight FM, single analog
channel, telephony, voice, sound broadcasting: Açı modüleli frekans modülasyonu, tek
analog kanal, telefon, ses, radyo yayını.
1. FM ses emisyonu-dar
band: 8K50F3E, 11K5F3E (Voice)
2. FM ses emisyonu-normal : 13K6F3E,
16K0F3E (Voice)
3. FM ses emisyonu-geniş
band: 20K0F3E (Voice)
4. FM radyo yayını emisyonu: 180KF3E / 180KF3EGN (broadcasting mono)
5. FM radyo yayını emisyonu: 180KF3EH Stereo / Stereophonic sound broadcasting.
6. FM TV ses emisyonu: 250KF3E Television Broadcast Audio (NTSC analog)
F7W: Angle-modulated, straight FM, Two or more digital
channels, Multiple Formats of Data Transmitted: Açı modülasyonlu, düz FM,
İki veya daha fazla dijital kanal, İletilen Çoklu Veri Formatları.
Emisyon tanımı 1: 4K00F7W,
Emisyon tanımı 2: 8K30F7W, Emisyon tanımı 3: 11K2F7W.
F8E > Broadcast FM with Subsidiary Communications
Subcarrier, Two/stereo analog channel, Sound broadcasting: FM, bağlı iletişim alt
taşıyıcı ile analog TV ses, stereo ses ve müzik yayını.
Emisyon tanımları: 180KF8E /
180KF8EH, 200KF8E / 200KF8EH, 300KF8EH, 400KF8E, 400KF8EH.
F8EHF > Angle-modulated, straight FM, Two or more
analog channels, Telephony, voice, sound broadcasting, Sound of broadcasting
quality (stereophonic or quadraphonic), frequency-division multiplexing: Açı modülasyonlu Frekans
Modülasyonu (FM), İki veya daha fazla analog kanal, Stereo veya quatro ses ve müzik
yayını, Frekans bölmeli çoğullama.
Emisyon tanımlaması:
180KF8EHF, 200KF8EHF, 400KF8EHF.
F9E > Angle-modulated straight FM, composite, One
or more digital channel, One or more analog, telephony, voice, sound broadcasting: Açı modülasyonlu Frekans
Modülasyonu (FM), kompozit, bir veya daha fazla dijital kanal, Bir veya daha
fazla analog, telefon, ses, müzik yayını.
Emission desing: 20K0F9E
Special stereophonic sound broadcasting. Bandwidth: 20, 30, 40/60 kHz.
F9W > Angle-modulated, straight FM, composite, One
or more digital channel, One or more analog, multiple formats of data transmitted: Açı modülasyonlu Frekans Modülasyonu (FM), bileşik,
Bir veya daha fazla dijital kanal, Bir veya daha fazla analog kanal, Çoklu veri
iletimi formatları.(A)
Emisyon tasarımı: 12K5F9W
<>200KF9W: 47.55 - 62.75MHz.
Falt (Alm.: falt) :
Katlı, katlanmış, kıvrık, kıvrılmış.
Falt Dipole (Alm.: falt daypıl) : Katlanmış iki kutuplu anten.
Falte : (ing.
felt) (s.c.) Kıvrım, büküm.
Falten (Alm.: faltın) :
Katlamak, kıvırmak.
Feedhorn:
Çanak antenden yansıyan elektromanyetik dalgaları toplayan parça.
Farad (farad)
: (T.D.K.) [isim, fizik (İngiliz fizikçi Faraday özel adından)] Elektrik
sığa birimi.
FCC > US Federal Communications Commission: Birleşik Devletler Federal
İletişim Komisyonu.
FCC Emission
Designators: FCC Emisyon Tanımları/Tasarımları:
WARC-79’da benimsenen yeni bir emisyon sınıflandırma
sistemi.
FDM >
Frequency-division multiplexing:
Frekans bölmeli çoklama.
FDMA > Frequency
Division Multiple Access: Frekans
Bölmeli Çoklu Erişim
FDMDV >
Frequency Division Multiplex Digital Voice: Frekans Bölmeli Çoklamalı Dijital/Sayısal Ses. (HF SSB üzerinden
dijital ses haberleşmesinde kullanılır.) [Format name:
FDMDV, Modulation: 15-QPSK ("N-" means multi-carrier), ITU clas. or
BW : 1K20J2E]
FEC > Forward
Error Correction: Gönderim Yönünde Hata Düzeltime, İleri Hata Düzeltme.
FFSK > Fast Frequency Shift Keying: Hızlı Frekans Kaydırma
Anahtarlama
FHD > Full HD > Full High Definition: Tam Yüksek Çözünürlük. FHD
ekranlar 1080p olarak da adlandırılan, yatay 1920 x 1080 dikey (2.073.600p
toplam) piksel (nokta ışımaya) çözünürlüğe sahiptir. (960x2 = 1920 >
2K olarak da adlandırılır.)
FHDTV > Full High Definition Television: Tam Yüksek Çözünürlüklü TV
ekranı ve monitör. HDTV'nin yerini almaya başlayan FHDTV’ler daha yeni bir
teknoloji ve daha yüksek yatay 1920 x 1080 dikey (2.073.600p toplam) piksel
(nokta ışımaya) çözünürlüğe sahiptir. (960x2 = 1920 > 2K TV olarak da
adlandırılır.)
FHSS > Frequency-hopping spread
spectrum:
Frekans atlamalı yayılma spektrumu.
Field: Alan.
TV ekranındaki, 625 satırdan oluşan tam bir resmin 312.5
satırlık yarısı. İki tane alan üst üste geçtiğinde tam bir resim çerçevesi
(frame) meydana getirir.
Filter:
Filtre. Süzgeç.
FLAC > Free Lossless Audio Codec: Sayısal ses ve müziğin kayıpsız olarak sıkıştırılması
için kullanılan bir ses kodlama formatı, referans kod çözümü uygulamasının
adıdır. FLAC algoritması ile sıkıştırılan sayısal ses orijinal boyutunun % 50
boyutunda ve kayıpsız sıkıştırma yapabilmesinden dolayı gerek ROM (CD vb.) ve
gerekse ETROM (flash disc, HDD) belleklerde kullanımı popüler olmuştur. Dosya
Uzantısı: .flac
FLDIGI/Fldigi: Fast Light Digital modem application/ Hızlı Işık
Dijital modem uygulaması
FM >
Frequency Modulation: Frekans
Modülasyonu. Taşıyıcı dalga frekansının, bilgi sinyalinin frekans ve genliğine
bağlı olarak değiştirildiği modülasyon türüdür. FM, ses, ses-müzik emisyon türleri: F1E, F1W, F3E, F7W, F8E, F9E, F9W.
Focal Length:
Odak Uzaklığı. Parabolün yüzeyinden Feedhorn'un yerleştirildiği odak noktası
arasındaki uzaklık.
Fold
(ing.
fauld) : Kıvrım,
kıvırmak, büküm, büklüm, kat, katlanmak. Kıvrıntı, büküntü.
Folded (ing.
fouldıt) : Katlanmış, katlı, kıvrık, kıvrılmış, kıvrılma.
Folded Dipole
(Fouldıt daypıl) : Katlanmış iki kutuplu anten.
Footprint:
Ayakizi. Kapsama alanı. Bir uydunun verici anteninin aydınlattığı (yeterli
güçte yaın yaptığı) yeryüzü alanı.
Foton: (Vikipedi,
özgür ansiklopedi) Elektromanyetik dalganın toplam enerjisini oluşturan enerji
paketçiklerinden her biri için kullanılan isimdir.
(Seslisözlük) Foton, ışık enerji birimi, i, foton.
Frame : Çerçeve.
652 satırdan oluşan tam bir TV resmi.
Frekans: Saniyedeki
titreşim (döngü) sayısına frekans denir.
(Sourtimes) Bir olayın bir saniye içinde kaç kere
gerçekleştiğini ifade eden birim.
Frequency (Frikvensi)
: Periyodik bir işaretin bir saniyedeki tekrarlanma sayısı, frekans.
Birimi Hertz (Hz) dir.
FSK
> Frequency Shift Keying: Frekans Kaydırmalı Anahtarlama/Kiplenimi monulasyonu. FSK modulasyonU gönderilecek data
bitlerine göre önceden belirlenmiş frekans bölgelerine taşıyıcı frekansının
ötelenmesi işlemidir.(3)
FSS >
Fixed Satellite System: Sabit Uydu
Sistemi
FXE: Angle-modulated, straight FM, Unknown, Telephony,
voice, sound broadcasting: Açı modülasyonlu, düz FM, Bilinmeyen/Tanımlanmamış modülasyon yapısı,
Telefon, ses, ses-müzik yayını.
Emisyon tanımı 1: 7K60FXE
Motorola, Emisyon tanımı 2: 7K60FXE DMR.
G
G-Rex
> Global Regulator’s Exchange: Küresel Düzenleyici On-line Bilgi
Alışverişi.
G1E: Angle-modulated, phase modulation, Digital,
on-off or quantized, no modulation, Telephony, voice, sound broadcasting: Açı modülasyonlu faz
modülasyonlu, Dijital, açık-kapalı veya nicemlenmiş, modülasyonsuz, Telefon,
ses, ses-müzik yayını.
Tam emisyon
tanımı: 5K76G1E [P25 Phase II CQPSK (6.25 kHz slot)]
G7W: Angle-modulated, phase modulation, Two or more
digital channels, Multiple Formats of Data Transmitted: Açı modülasyonlu, faz
modülasyonlu, İki veya daha fazla dijital kanal, İletilen çoklu veri
formatları.
Tam emisyon
tanımı: 10M0G7W ITU Emission Designator 08/34, May 8th 2008.
2M0G7W, 5M0G7W, 10M0G7W: Digital
sound broadcasting. Sayısal ses-müzik yayını
Gain (geyn): Kazanç. Bir kuvvetlendiricinin çıkış gücü veya
geriliminin giriş gücü veya gerilimine oranı. Bu oran genellikle dB cinsinden
veya oran olarak ifade edilir.
GE75 >
Geneva Frequency Plan of 1975: 1975
yılı, İsviçre’nin Cenevre kensinde düzenlenen LF/MF Yayıncılık Konferansı
Frekans Planı.
GMDSS
> Global Maritime Distress and Safety System: Küresel
Deniz Tehlike ve Güvenlik Haberleşme Sistemi. Deniz taşıtları için tüm dünya
kapsabında tehlike, acil durum ve güvenlik haberleşme sistemi.
GMPCS
Global Mobile Personel Communications by Satellite: Uydular
Üzerinden Küresel Haberleşme Sistemi
GMSK >
Gaussian Minimum Shift Keying:
Gaussian Enaz Kaydırma Anahtarlama. Gaussian Filtreli Asgari Kaydırma
Anahtarlama. GMSK, Cep telefonu standardında kullanılır.
GPRS > General Packet Radio Service:
Genel Paket Radyo Servisi
GDT > Ground Data Terminal: Yer
Veri Terminali.
GSM > Global System for Mobile communications: Mobil iletişim için küresel sistem
G/T : (Gain
to Noise Temperature Ratio) Kazanç/Gürültü Sıcaklık Oranı. Bir anten ve ön
kuvvetlendiricinin toplam faydalı kuvvetlendirme faktörü. G/T ne kadar yüksekse
alış o kadar iyi olacaktır.
H
H3E: AM, single sideband, full carrier, Single analog
channel, Telephony, voice, sound broadcasting: Genlik Modülasyonu, tek yan bant, tam
taşıyıcı, Tek analog kanal, Telefon, ses, müzik yayını.
Emisyon tanımı: 2K80H3E.
H9W: AM, single sideband, full carrier, Composite, one
or more digital channel, one or more analog, Other combinations of information
types: Genlik
Modülasyonu, tek yan bant, tam taşıyıcı, Kompozit, bir veya daha fazla dijital
kanal, bir veya daha fazla analog, Diğer bilgi türü kombinasyonları.
Emission designator: 3K00H9W
(Australian MHFCS)
HD > High Definition: Yüksek Çözünürlük. HD
ekranlar 720p olarak da adlandırılan, yatay 1280 x 720 dikey (921.600 toplam) piksel
(nokta ışımaya) çözünürlüğe sahiptir.
HDR > High Dynamic Range: Yüksek Dinamik Aralık. TV
ekranları için daha iyi, daha dinamik görünümlü pikseller oluşturmak.
HDTV > High-Definition Television: Yüksek çözünürlüklü TV ekranı veya monitör. HDTV’
ler, 1990'ların sonlarında SDTV'nin yerini almaya başlayan daha yeni bir
teknoloji ve daha yüksek 16:9 en boy
oranında, yatay 1280 x 720 dikey (921.600 toplam) piksel (nokta ışıma) çözünürlüğe
sahiptir.
HPA
> High Power Amplifier: Yüksek
güç kuvvetlendirici.
Hertz
(Herz) = Cycle (Saykl) : [T.D.K. isim, fizik(Fizikçi Heinrich Hertz özel adından)] Saniyede
bir titreşim yapan devirli bir olayın frekansına eşit frekans birimi.
(Seslisözlük) 1. Saniyede
bir titreşim yapan devirli bir olayın frekansına eşit frekans birimi. 2. Radyo
dalgaları, hertz, hertzian waves elektromanyetik dalgalar, hertz,
elektromanyetik dalga frekans birimi. 3. hertz.
HF > High
Frequency: 3-30 MHz arası Yüksek
Frekans bandıdır.
I
ICAO
> International Civil Aviation Organization:
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü
ICET
> Intergovernmental Conference on Emergency Telecommunications: Acil
Durum Haberleşmesine ilişkin Hükümetlerarası Konferans
IDAS > Icom Digital Advanced System: Icom'un NXDN protokolü
uygulaması cihaz markası.
IEEE > Institute of Electrical and Electronics
Engineers:
Elektrik ve Elekt-ronik Mühendisleri Enstitüsü. 1963 yılında kurulmuştur. Merkezi:
Piscataway, New Jersey, ABD.
IEEE Standards Association: IEEE Standartları Derneği.
IEEE’nin yan kuruluşudur. 2016 yılında kurulmuştur. Merkezi: Piscataway, New
Jersey, ABD.
IF > Intermediate Frequency: Ara Frekans. Alıcılarda antenden gelen işaretin
frekansının düşürüldüğü ara değer.
IIRC >
International Integrated Reporting Council: Uluslararası Birleşik Raporlama Konseyi
IM >
Intermodulation: Arakiplenim.
Image Modes: Resim/Görüntü Modları: SSTV, FSTV, DSSTV, FAX,
WEFAX.
IMD > Intermodulation Distortion / Arakiplenim Bozulması
Impedance (Empedans):
Bir devrenin veya elemanın değişken elektrik akımına karşı gösterdiği karmaşık
direnç, empedans. Özdirenç. Empedans. bir elektrik
devresinde vb dalgalı akıma olan direnç. bir elektrik
devresinde vb dalgalı akıma olan direncin ölçüsü.
Inclination:
İnklinasyon. Bir uydunun yörünge düzleminin ekvator
düzlemiyle yaptığı açı.
Inclinometre: İnklinometre. Uydunun yükselme açısını ölçen alet.
Inductance (Endüktans): İdüktans. Bobinin manyetik alan içerisinde enerji
depolama kapasitesidir. (Bknz: https://tr.wikipedia.org/ İndüktans)
Inductive:
(Sortimes) Tümevarımsal, tümevarım.
Inductor (Bobin) : (sourtimes) 1-) İcinden gecen akim degistikce
iki ucu arasinda potansiyel fark olusan devre elemani. bir
cesit akim kaynagi.
2-) Sinyal filtreleri yapmaktada kullanılabilinen, t=0
da dc wire (kısa devre), t=sonsuz da open circuit (açık devre) gibi davranan
eleman, kapasitör’ün dual’idir.
Integrated: Birleşik, bütünleşik. İki ayrı cihazın birleşik tek
cihaz haline getirilmiş hali.
Interrupt
(İnterapt): 1. (f.)
kesmek, aralık açmak, ara vermek, fasıla vermek; intizamını bozmak, arasını
kesmek; birinin sözünü kesmek, birinin işine mâni olmak. interrupted (s.)
kesilmiş. interruptedly (z.) aralıklarla, fasılalarla. interruptive (s.) arayı
kesici. interr.
2. Sözünü
kesmek, akışını durdurmak, düzenini bozmak, kesmek, yarıda kesmek.
3. Kesme.
Ion (iyon) : (T.D.K.) Bir veya daha çok elektron kazanmış veya
yitirmiş bir atom veya bir atom grubundan oluşmuş elektrik yüklü parçacık,
yükün.
IP >
Internet Protocol: Internet Protokolü
IRD > Integrated
Receiver Decoder / Birleşik Alıcı Kod Çözücü
ISB > Independent Side Bands: Bağımsız Yan Bantlar. Genlik
Modulasyonu, Bağımsız Yan Bantlar.(D)
Emisyon: B8E. Tam emisyon tanımlaması: 6K00B8E, 8K00B8E.
ISDB > Integrated Services Digital Broadcasting: Sayısal Birleşik Hizmetler
Yayıncılığı. Sayısal televizyon (DTV) ve sayısal radyo yayını için bir Japon
standardı.
ISDB-T > Integrated Services Digital Broadcasting -
Terrestrial:
Karasal Birleşik Hizmetler Sayısal Yayını.
ISDN
Integrated Services Digital Network: Tümleşik Hizmetler Sayısal Ağı
Isotropic (ayzıtrapik):
İzotropik, izotrop, eşyönlü. Zıttı “anisotropic / anizotropik”.
(sourtimes) Türkçesi "eşyönlü" olan
kelime. Doğrultudan ya da yönden
bağımsız. Örnegin izotropik ışıma,
siddeti her yönde ayni olan ışımadır.
ISO
International Organization for Standardization:
Uluslararası Standardizasyon Örgütü
ISPC
> International Signalling Point Code: Uluslararası İşaretler
Nokta Kodu
Işık: Düz
dalgalar halinde yayılan elektromanyetik dalgalara verilen addır.
Işık
Hızı: Işığın
ve tüm diğer elektromanyetik dalgaların boşluktaki hızı 299.792.458
metre/saniyedir. (Pratikte, saniyede 300.000 Km olarak kullanılır.)
ITU > International Telecominication Union: Uluslararası Telekominikasyon Birliği.
United Nations/UN/Birleşmiş Milletler > Economic
and Social Council (ECOSOC) / Ekonomik ve Sosyal Konsey > International
Telecommunication Union (ITU)
ITU-D > Telecommunication
Development Sector of ITU: ITU
Telekomünikasyon Geliştirme Sektörü
ITU-R >
ITU Radiocommunication Sector: ITU
Radyo Haberleşme Sektörü.
ITU-RR
> International Telecommunication Union-Radio Regulations:
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği-Telsiz Tüzüğü.
ITU-SAT
ICC > International Telecommunication Union-Satellite Intersector
Coordination Committee: Uluslararası Telekomünikasyon Birliği/Uydu
konusunda Sektörler arası
Koordinasyon Komitesi.
ITU-T >
ITU Telecommunication Standardization Sector: ITU Telekomünikasyon Standardizasyon Sektörü.
İ
iDEN > Integrated Digital Enhanced Network: Entegre/Tümleşik
Sayısal Geliştirilmiş Ağ. (800 MHz, 900 MHz ve 1.5 GHz
bantlarında çalışan Motorola GSM teknolojisidir.)
J
J1D: AM, single sideband, suppressed carrier, Digital,
on-off or quantized, no modulation, Data, telemetry, telecommand: AM, tek yan bant,
bastırılmış taşıyıcı, Dijital, açık-kapalı veya nicelenmiş, modülasyonsuz, Veri,
telemetri, telekomünikasyon.
Emisyon tanımlama: 4K00J1D (eSSB)
Emisyon tanımlayıcı, modülasyonlu bir dalga üzerinden sayısal, açma-kapama veya
nicelenmiş, modülasyon sinyali olmadan veri aktaran bir kablosuz radyo anlamına
gelir.
J2A: AM, single sideband, suppressed carrier, Digital
with modulation, Aural telegraphy: Genlik modülasyonlu, tek kenar band, taşıyıcısı
bastırılmış modüle edici alt taşıyıcı kullanan, Sayısal
bilgi ihtiva eden tek kanallı, Kulakla alınabilen telgraf yayını. SSB CW.
Emission design:100HJ2A, 134HJ2A.
J2B: AM, single sideband, suppressed carrier, Digital
with modulation, Telegraphy for machine copy (RTTY, fast Morse): Genlik
modülasyonlu, tek kenar band, taşıyıcısı bastırılmış modüle
edici alt taşıyıcı kullanan, Sayısal bilgi ihtiva eden tek kanallı, Otomatik (makine)
telgraf yayını. SSB machine CW.
Emisyon tanımları:134HJ2B,
RTTY 60HJ2B. ITU-R M.1732-1: PSK31 > 60H0J2B, CLOVER 2000 > 2K00J2B, MFSK16 >
316HJ2B.
J2C: AM, single sideband, suppressed carrier, digital
with modulation, analog fax: AM, tek yan bant, bastırılmış taşıyıcı, sayısal
modülasyonlu, veri.
Emission designator:
2K80J2C, modülasyon sinyali ile sayısal modüle edilmiş
bir dalga üzerinden veri aktaran radyo sinyalidir.
J2D: AM, single sideband, suppressed carrier, Digital
with modulation, Data, telemetry, telecommand: AM, tek yan bant,
bastırılmış taşıyıcı, Sayısal modülasyonlu, Veri, telemetri, telekomünikasyon.
3K00J2D emisyon
tanımı ile sayısal modüle edilmiş bir dalga üzerinden veri aktaran radyo
sinyalidir. (Örnek: Codan Envoy LRDR digital voice.)
J2E: AM, single sideband, suppressed carrier, Digital
with modulation, Telephony, voice, sound broadcasting: Genlik Modülasyonu, tek
yan/kenar bant, bastırılmış taşıyıcı, Sayısal modülasyonlu, Telefon, ses ve
ses-müzik yayını.
Emission designs: ITU:
1K20J2E, FCC: 2K80J2E.
J3C: AM, single sideband, suppressed carrier, Single
analog channel, Analog fax: AM, tek yan bant, bastırılmış taşıyıcı, Tek
analog kanal, Analog faks.
Emisyon Tanımı: 2K80J3C, tek
analog kanal sinyali kullanılarak, modüle edilmiş bir
dalga üzerinden veri aktaran bir kablosuz radyo anlamına gelir.
J3E: AM, single sideband-suppressed carrier, Single
analog channel, Telephony, voice, sound broadcasting: Genlik Modülasyonu, tek
yan bant, bastırılmış taşıyıcı, Tek analog kanal, Telefon, ses, ses-müzik
yayını.
Emission designs: 2K70J3E, 2K80J3E,
3K00J3E.
4K45J3E: Sound broadcasting,
single-sideband, suppressed carrier.
J7B: AM, single sideband, suppressed carrier, Two or
more digital channels, Telegraphy for machine copy (RTTY, fast Morse): AM, tek yan bant,
bastırılmış taşıyıcı, İki veya daha fazla sayısal kanal, Makine kopyalaması
için telgraf (RTTY, hızlı Mors).
Emisyon tanımı: 2K80J7B, iki
veya daha fazla sayısal kanal sinyali kullanarak, modüle
edilmiş bir dalga üzerinden veri aktaran bir kablosuz radyo sinyalidir.
J8E: AM, single sideband, suppressed carrier, Two or
more analog channels, Telephony, voice, sound broadcasting: Genlik Modülasyonu, tek
yan/kenar bant, bastırılmış taşıyıcı, iki veya daha fazla analog kanal, telefon,
ses, ses-müzik yayını.
Tam emisyon
tanımlaması: 5K75J8E.
J9W: AM, single sideband, suppressed carrier,
Composite, one or more digital channel, one or more analog, Other combinations
of information types: AM, tek yan bant, bastırılmış taşıyıcı, Kompozit, bir veya daha fazla
dijital kanal, bir veya daha fazla analog, Diğer bilgi türü kombinasyonları.
Emission designator: 3K00J9W,
4K00J9W, 6K00J9W (Manual of Regulations and Procedures for Federal Radio Frequency
Management-Military Communications For Tactical and Training Operations) (Australian
MHFCS)
JAMSAT: Japonya AMSAT grubu.
JARL > Japanese Amateur Radio League: Japon Amatör Radyo Birliği.
JDN > Joint Data Network: Ortak Veri Ağı.
JINTACCS > Joint Interoperability of Tactical
Command and Control Systems: Taktik Komuta ve Kontrol Sistemlerinin Ortak Birlikte Çalışabilirliği.
JPEG > Joint Photographic Experts Group: Baskı ve TV tekniğinde kullanılan sıkıştırılmalı
profesyonel grafik formatı.
Jul : (Seslisözlük)
Bir cisim üzerine uygulanan bir nevtonluk kuvvetin uygulama noktasını, kendi
doğrultusunda bir metre değiştiren iş birimi.
Joule (jul) : (TDK isim,
fizik Fransızca) Bir cisim üzerine uygulanan bir nevtonluk
kuvvetin uygulama noktasını, kendi doğrultusunda
K
Kapasitif reaktans : (Sourtimes) Bir alternatif akım devresinde kapasitörlerin
gösterdiği zahiri direnç. Direnç'le
karışmaması için genellikle zc ile temsil edilir.
Formülü: r = 1 / (2*pi*f*c) r: Kapasitif reaktans. pi: 3.141592653589793...
f: Alternatif akımın frekansı. Şehir cereyanı için 50 hz. c: Kapasitörün sığası.
Ku-Band: Ku
Bandı. 11-13 GHz frekans bölgesini kullanan uydu yayın bandı.
L
L Band: Radyo spektrumundaki 1 ila 2 GHz arasını kapsayan
frekans bölümüdür. IEEE tanımlamasıdır.
ECC tarafından Avrupa’da L Bandı’nın 1452-1492 MHz
aralığı karasal sayısal ses-müzik (broadcasting) yayınlarına ayrılmıştır. Bazı
Avrupa ülkelerinde L Band’ı 1452-1492 MHz bandında (Örneğin Hırvatistan’da) DAB
yapılmaktadır.
LCF > Low Compressor Filter: Düşük Frekans/Bas
komprasör filtresi.
LED >
Light Emitting Diode: Işık Yayan
Diyot
LRDR >
Long Range Digital Radio: Uzun
Menzilli Sayısal Radyo
Lattitude: Enlem. Yeryüzündeki bir noktanın ekvatordan itibaren
ölçülen kuzey/güney açısı.
LF > Low
Frequency: Düşük frekans. 30–300 KHz aralığındaki radyo
frekansları.
LII >
Legal Information Institute (ligıl infurmeyşın enstituyt):Yasal
Bilgi Enstitüsü. Cornell Law School, Ithaca, New York.
Line
Amplifier: Hat Kuvvetlendiricisi
Linear (lıniyir):
Doğrusal, çizgisel.
Link 1: NATO’nun
Hava Savunma Kara Ortamı tarafından kullanılan çift yönlü dijital veri
bağlantısıdır. (NADGE > NATO's Air Defence Ground Environment)
Link 14: NATO
savaş gemilerinin HF teletipli ve ayrıca HF, VHF veya UHF bantlarda olabilecek
veri iletim prokolüdur. NATO içindeki her ülkenin ADatP-14'te yayınlanan kendi
Link 14 iletim biçimleri vardır.
Link 22: Yeni
nesil NATO Taktik Veri Bağlantısı. Ayrıca NATO Geliştirilmiş Link Onbir (NILE)
olarak da adlandırılır.
LMDS > Local Multi channel Distribution System: Yerel mikrodalga çoklu dağıtım sistemi. 27.5 - 29.5 Ghz'de kullanılan yüzlerce TV yayını yapılabilmesini
sağlayan sistem.
LMR Band
> Land Mobile Radio Band (lend mobıl rediyo bend): Kara Mobil Radyo Bandı
LNA > Low Noise Amplifier: Alçak Gürültü Kuvvetlendirici. Uydu sistemlerinde
feedhorn'un hemen arkasında bulunan ve çok düşük gürültülü ilk kuvvetlendirici
katı.
LNB > Low Noise Block: Alçak Gürültü Bloku. Bir LNA, frekans değiştirici ve
ara frekans kuvvetlendiricisinden oluşan, 12 GHz'lik uydu işaretlerini 900-1700
MHz'lık ara frekansa çeviren blok.
Local
Ossillator: İç Osilatör. Bir alıcının
içinde bulunan ve frekans değiştirme işleminde kullanılan osilatör.
Logaritma: Matematikte üstel işlevlerin tersi olan bir matematiksel
fonksiyondur.
Logarithmic (lagıritmik): Logaritmik: Elektronikte
büyümesi/artması üstel işlevi eğrisel olan bileşen veya devredir. 103 = 1000 10 log1= 10, 10
log2= 100, 20 log3= 1000.
Longnitude: Boylam. Yeryüzündeki bir noktanın Greenwich'e göre
ölçülen doğu/batı açısı.
Loop Anten:
Kapalı devre anten.
Loudness: Ses şiddeti. Bazı müzik
sistemlerinde düşük volumlerde bas ve tiz oranını orta seslere göre artıran
buton. (Sözlük Sourtimes)
Lowest
Usable High Frequency < LUF: En Düşük Kullanılabilir Yüksek Frekans: Radyo iletişimde alınan
alan yoğunluğunun belirli bir süre için gerekli sinyal-gürültü oranını
sağlamaya yeterli olduğu HF bandındaki frekanstır.
LRDR
> Long Range Digital Radio: Uzun Menzilli Sayısal Radyo (Codan Envoy LRDR Digital Voice)
LRT
> Radiolocation Land-Temporary: Radyo konumu Arazi-Geçici.
LRT
Station: Geçici konumlu
arazi istasyonu.
LUF >
Lowest Usable High Frequency: En
Düşük Kullanılabilir Yüksek Frekans.
LW > Long
Wave: 150-285 KHz. Bölge 1 ve 3'de LW radyo (broadcast) yayını
frekans bandı. (GE75)
M
M-ary CPFSK > M-CPFSK > modulation#Continuous-phase
frequency-shift keyin: modülasyon # Sürekli faz frekans kaydırma anahtarlama
MAC > Multiplexed Analog Components: Renk, aydınlık, ses ve eş zamanlama işaretlerinin
sıkıştırılarak bir satır boyunca ayrı ayrı zamanlarda gönderildiği yayın
sistemi.
Madde
: (T.D.K.) Duyularla algılanabilen,
bölünebilen, ağırlığı olan nesne, özdek.
Manyetik
Alan : (T.D.K.) Bir mıknatısın N ucundan dışarı
çıkıp dağıldıktan sonra yine toplanıp S ucundan içine giren kuvvet çizgilerinin
yayılmış bulunduğu alan.
MATV > Master Antenna TV: Ortak Anten Sistemi. Bir anten sisteminin birden
fazla TV ye dağıtıldığı sistem.
Maximum
Observed Frequency > MOF: Maksimum
Gözlemlenen Frekans.
Maximum
Usable Frequency > MUF: Maksimum
Kullanılabilir Frekans: Verici gücünden bağımsız olarak gökyüzü radyo
dalgalarının iyonosfer (ionosphere), troposfer’den (troposphere) yansıma
yoluyla iki nokta arasında iletim için kullanılabilecek en yüksek radyo frekansıdır.
MC > Magnetic
Cassette > Musicassette > Magnetic tape Cassette: Türkçeye Kaset, Teyp Kaseti olarak geçmiştir. Philips
çalışanı Lou Ottens tarafından geliştirilmiş, dünyada 1963 yılından 2000,
Türkiyede 2010 lu yıllara kadar Casette Deck cihazlarında kullanılan yaklaşık boyutları
10,2 x 6,5 x 1,3 cm (4 x 2,5 x 0,5 inç) olan, kasa kısmı plastik, mika vb.
yapılan, iki yönlü stereo veya mono ses
kaydı yapılan, iki saramal olan, çeşitli uzunluklarda, 3mm genişliğinde, 0.1 mm kalınlığındaki manyetik bantdır.
MC >
Moving Coil: Bobin hareketli pikap
kafası.
MF >
Medium Frequency: Orta frekans. 0,3 -
3 MHz aralığındaki radyo frekansları.
MHFCS >
The Modernised High Frequency Communications System: Modernize Yüksek Frekanslı İletişim Sistemi.
MFN > Multi-Frequency Network operation: Çok Frekanslı Ağ çalışması
MFSK > Multiple Frequency Shift Keying: Çoklu Frekans Kaydırma Anahtarlama
MFSK4: Mode MFSK4, Modulation 32-FSK, Bandwidth 154 Hz, ITU Designation
154HF1B.
MFSK8: Mode
MFSK8, Modulation 32-FSK, Bandwidth 316 Hz, ITU Designation 316HF1B.
MFSK11: Mode MFSK11, Modulation 16-FSK, Bandwidth 154 Hz, ITU Designation
154HF1B.
MFSK16: Mode MFSK16, Modulation 16-FSK, Bandwidth 218 Hz, ITU Designation
218HF1B.
MFSK22: Mode MFSK22, Modulation 16-FSK, Bandwidth 435 Hz, ITU Designation
435HF1B.
MFSK31: Mode
MFSK31, Modulation 8-FSK, Bandwidth 330 Hz, ITU Designation 330HF1B.
MFSK32: Mode
MFSK32, Modulation 16-FSK, Bandwidth 630 Hz, ITU Designation 630HF1B.
MFSK64: Mode
MFSK64, Modulation 16-FSK, Bandwidth 1260 Hz, ITU Designation 1K26F1B.
MFSK Image: Mode
MFSK Image, Modulation Analog FSK, Bandwidth 316 Hz, ITU Designation 316HF1C.
MHz > Megahertz: 1000 KHz / 1000 000 milyon Hertz
Microwave:
Mikrodalga. Frekansı 500 MHz den yüksek olan dalgalar.
MLTC-CPFSK
> Multilevel Turbo Coded-Continuous Phase Frequency Shift Keying: Çok Düzeyli Turbo Kodlu-Sürekli Faz Frekans Kaydırma
Anahtarlama
MLSE >
Maximum-likelihood sequence estimation:
Maksimum olabilirlik sıra tahmini.
MM >
Moving Magnet: Mıknatıs hareketli
pikap kafası.
MMDS > Multipoint Microwave Distribution System: Mikrodalga çoklu dağıtım sistemi. 2 - 3 Ghz arasında
kullanılan sistem ile tek bir antenle 30-120 adet TV yayını yapılabilmektedir.
MMDS > Multichannel Multipoint Distribution
Service: Çok Kanallı Çok Noktalı Dağıtım Servisi.
MMS > Milli Monitör Sistemi: Ulusal İzleme Sistemi
MMS >
Multimedia Message System: Multimedya Mesaj Hizmetleri
MOBBC >
Mobile Broadcast Measurement and Monitoring System: Gezici
Radyo-TV Yayınları Ölçüm Sistemi.
MOBDF >
Mobile Direction Finding and Monitoring Station: Mobil Yön
Kestirme ve Monitör İstasyonu / Geçici Yön Bulma ve İzleme İstasyonu.
Modulation (macıleyşın-Fr: Modülasyon): Modülasyon,
kipleme, kiplenim. Alçak frekanslı
bilgi sinyallerinin, belirli metodlarla yüksek frekanslı taşıyıcı radyo
dalgaları üzerine bindirilip uzak mesafelere gönderilmesi işlemine denir.
(T.D.K.) 1.Bir
sesin yayılmasında ortaya çıkan yeğinlik, vurgu, ton değişimlerinden her biri. 2. fizik Bir
dalganın genlik, evre ve sıklığının bir yasaya göre zaman içinde farklılaşması.
Modülasyon
: (uzak.mersin.edu.tr) Bilgi
işareti tarafından taşıyıcı frekansına ait herhangi bir özelliğin
(genlik,frekans,faz vb.) değiştirilerek, bilgi iletilmesine modülasyon denir.
Modulator
(Modüleytır-Modülatör):
(Seslisözlük) 1. Sesini değiştirmek, sesi ayarlamak,
hafifleştirmek. 2. Ayarlayıcı. 3. Modülatör, kipleyici.
4. Kipleyici. (TA3DP) Bilgiyi (Örneğin: 20-20000 Hz. aralığındaki
ses-mekanik frekansın) özelliğini değiştirmek suretiyle taşıyıcı
elektromanyetik dalgalara bindiren elektronik devre.
MOF >
Maximum Observed Frequency: Maksimum Gözlemlenen Frekans.
Monochrome:
Tek renkli. Siyah/Beyaz TV görüntüsü.
Mount:
Montaj Düzeneği. Uydu antenlerinde yatay ve düşey ayar imkanı
sağlayan montaj mekanizması.
MoU
> Memorandum of Understanding: Mutabakat Zaptı
Moving Coil
> MC: Bobin hareketli pikap
kafası.
Moving
Magnet > MM: Mıknatıs hareketli
pikap kafası.
MP3: MPEG > Moving Picture Experts
Group: Film Uzmanları Grubu.
MPE >
Multipuls Excitation: Çoklu İkaz.
MPEG > Motion Picture Experts Group: Ses ve görüntü verilerinin sayısal ortamda
sıkıştırılması ve açılması prensiplerini belirleyen bir standarttır. Sıkıştırma
işleminde, görüntü kareleri arasındaki değişimler analiz edilir ve bir MPEG
kodlayıcı (encoder) ile dosya boyları yaklaşık 1/200 oranında sıkıştırılır. Dosya
uzantısı: .mp3, .bit (1995'ten
önce).
MPEG versions; MPEG-1, MPEG-2, MPEG-3 ve MPEG-4.
MSK >
Minimum-Shift Keying: Asgari Kaydırma
Anahtarlama.
MSS
> Mobile Satellite Service: Mobil/Gezici Uydu Servisi.
MUF > Maximum Usable Frequency: Maksimum Kullanılabilir
Frekans.
Multiplex: Multipleks. Çoğullama. Birden fazla işaretin aynı
anda ortamdan iletimesi için zaman veya frekans uzayında değişik yerlere
yerleştirilmesi.
MVDS > Microwave Video Distribution System: Mikrodalga video dağıtım sistemi. 37 - 40 Ghz ve 40.5 - 42.5 Ghz frekanslarında yapılan çok kanallı
mikrodalga TV yayını.
MW > Medium Wave: 525-1605 KHz Bölge 1 ve 3'te MW radyo (broadcast)
yayını, 535-1605 KHz Bölge 2'de MW radyo (broadcast) yayını frekans bandı.
(GE75)
N
NADGE > NATO's Air Defence Ground Environment: NATO’nun Hava Savunma Kara
Ortamı tarafından kullanılan çift yönlü dijital veri bağlantısıdır. (Link 1)
Narrow band modes: Dar band modları: (< 500Hz) CW, RTTY,
PSK, QRSS.
NATO > North
Atlantic Treaty Organization: Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü
NCC > National Control Center: Milli/Ulusal Kontrol
Merkezi
NEXEDGE: Kenwood'un NXDN protokolü uygulaması cihaz markası.
NILE > NATO Improved Link Eleven: Yeni nesil NATO Taktik
Veri Bağlantısı.
Noise:
Gürültü. Rasgele değişen bozucu işaretler. Gürültü seste hışırtı halinde,
resimde ise karlanma olarak orataya çıkar.
Noise Figure:
Gürültü Sayısı. Bir sistemde işarete eklenen gürültünün miktarını gösteren sayıdır.
İdeal bir kuvvetlendiricide bu sayı 0 dB dır.
Noise Temperature: Gürültü Sıcaklığı. Bir sistemde işarete eklenen gürültünün miktarını
göstermek üzere kullanılan eşdeğer sıcaklıkdır. Gürültü sıcaklığı ne kadar az
ise eklenen gürültü o kadar azdır.
Nonorthogonal (nanortaginıl): Orthogonal (ortogonal) olmayan.
NSA >
National Security Agency: ABD Ulusal
Güvenlik Ajansı.
NSA/CSS > National Security Agency/Central Security Service:
ABD Ulusal Güvenlik Ajansı / Merkezi Güvenlik Servisi.
SPC
> National Signalling Point Code: Ulusal İşaretleme Nokta Kodu
NTIA > National Telecommunications and Information
Administration: ABD Ulusal Telekomünikasyon ve Bilgi İdaresi
NTC Thermistor > Negative Temperature Coefficient
Thermistor: Negatif
Sıcaklık Katsayılı Termistör. Negatif (soğuk) sıcaklık katsayısına sahip
dirençlerdir. Isı derecesi düşünce değeri düşen dirençtir.
NTSC > National
Television System Committee: Ulusal Televizyon Sistemi Komitesi
NTSC: Amerika ve
Japonya da kullanılan Televizyon Renk kodlama sistemi. 525 çizgi, 30
görüntü/saniye özelliklerinde.
NXDN > Next Generation Digital Narrowband: Yeni Nesil Dijital Telsiz
(Icom ile Kenwood protokolu/uygulaması.)
O
OFC
> Off Center Fed: Kapalı Merkezi Beslemeye
OECD
> Organization for Economic Cooperation and Development: İktisadi
İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
OFDM > Orthogonal Frequency Division Multiplexing: Ortogonal Frekans Bölmeli
Çoğullama, Dikey Kodlanmış Frekans Bölmeli Çoklama.
Ohm
(om): Elektrik ve elektronik direnç birimi. Simgesi W.
Ohm Kanunu: Bir telden geçen akımın, geçtiği alanla doğru orantılı ve uzunluğuyla
ters orantılı olduğu gerilim, akım ve direnç arasındaki bağlantıyı konu alan,
alman fizikçi Georg Simon Ohm tarafından bulunmuştur. Ohm Kanunu formülleri,
elektrik ve elektronik devre elemanı olarak kullanılacak direnç / resistor
değerlerinin belirlenmesi için kullanılır ve uygulanır.
OIRT > Organisation Internationale de
Radiodiffusion et de Télévision: Uluslararası Yayın ve Televizyon Organizasyonu
Omni (amni): Bütün, yekpare.
Omnidirectional (amnidirekşınıl): Çok yönlü, tüm yönlü, her yöne.
Omnidirectional Antenna (amnidirekşınıl enteni): Tüm yönlere,
her yöne çalışan yekpare anten.
Omni Fiberglass (amni faybırglas):
Bütün fiberglas, yekpare fiberglas.
Opus: Xiph.Org Vakfı tarafından geliştirilen ve Internet
Engineering Task Force (İnternet Mühendisliği Görev Gücü) tarafından
standartlaştırılan, ilk sürüm 11 Eylül 2012 tarihinde çıkarıldığı, konuşmayı ve
genel sesi tek bir formatta verimli bir şekilde kodlamak için tasarlanmış,
gerçek zamanlı etkileşimli iletişim için yeterince düşük gecikme süresi ve
düşük düzeyde kalırken, kayıplı bir ses kodlama formatıdır. Sinema seslendirmelerinde çok az kullanılmaktadır.
Dosya uzantısı: .opus
Orthogonal (ortaginıl): Kağan SIRDAR (TA3KS) açıklaması: OFDM
(Ortogonal/Dikey Kodlanmış Frekans Bölmeli Çoklama) uygulamalarındadır. Sayısal
modülasyon tiplerinde veriler birden fazla alt taşıyıcı sinyal yoluyla
iletilebilir, OFDM gibi modülasyonlarda ise bu alt taşıyıcı sinyaller
ortogonaldir; yani bu sinyaller kare matrisler şeklinde kodlanmıştır. Bu sayede
alt taşıyıcı sinyaller arasında enterferans önlenmiş olur. Bu durum alt
taşıyıcı sinyalleri birbirinden ayırmak için filtre kullanılması gerekliliğini
ortadan kaldırdığından alıcı ve verici tasarımlarının basitleştirilmesini
mümkün kılmıştır.
O.S.T. >
Original Sound Track: Orjinal Film
Müziği, Film Müziği.
OWF >
Optimum Working Frequency: En İyi/İdeal
Çalışma Frekansı.
Ozone (ozon) : (Sourtimes) Saf ve temiz hava.
Ozonosfer
> Ozon Tabakası: Yer yüzeyinden 30 km. yukarıda, stratosferin üst kısmında bulunan, Güneş’ten
gelen morötesi ışınlarının (UV-B, UV-C) dünyaya erişmesini ve doğaya zarar
vermesini önleyen gaz tabakasıdır.
P
P3E: Pulse,
no modulation, Single analog channel, Telephony, voice, sound broadcasting: Modüle edilmemiş darbe dizisi, Tek analog kanal,
Telefon, ses, ses-müzik yayını.
PAL > Phase Alternate Line (feyz
altirnıt layn): Batı Avrupa ve Türkiye'de kullanılan renkli TV yayın
standardı. 625 çizgi, 25 görüntü/saniye özelliklerinde.
Parabola (perebıl): Parabol. Uyde antenlerinde kullanılan çanak
antenlerin kesit şekli.
PCM > Pulse Code Modulation: Darbe Kod
Kiplenimi.
PCM > Pulse-code Modulation: Bilgisayarlarda,
kompakt diskler, DVD’ler, telefon ve diğer sayısal ses uygulamalarında kayıpsız
ve sıkıştırmasız ses dosya formatı standardıdır. Dosya Uzantısı: .pcm
PDM >
Polarization-Division Multiplexing:
Polarizasyon-Bölmeli Çoklama.
PDFM > Portable
DF and Measuring Equipment: Portatif
DF ve Monitör Teçhizatı / Taşınabilir Dinleme Kestirme Sistemi ve Görüntüleme/İzleme
Teçhizatı.
Pixel: Piksel: Elektronik cihaz ekranı, monitör vb. veya projeksiyon görüntü noktacığı.
Phase (feyz): Faz. Bir işaretin başka bir referansa göre kaymasını
gösteren açı.
PMR446 >
Personal Mobile Radio (pörsınıl mobıl rediyo): 446 MHz Kişisel
Seyyar Telsiz (Analog)
Polarisation:
Polarizasyon, kutuplanma, kutuşlaşma. Bir elektromagnetik dalganın elektrik
alan vektörünün doğrultusu. Elektromagnetik dalgalar yatay, düşey, dairesel ve
eliptik polarizasyonlu olabilirler.
PPCM >
Pixels Per Centimeter: Santimetre
başına piksel (ppcm), bilgisayar monitörü veya televizyon ekranı gibi
elektronik bir görüntü aygıtının ya da kamera ya da görüntü tarayıcı gibi
görüntü sayısallaştırma aygıtının piksel yoğunluğunun (çözünürlük) ölçümüdür.
PPI >
Pixels Per Inch: İnç başına piksel.
Bilgisayar monitörü veya televizyon ekranı gibi elektronik bir görüntü
aygıtının ya da kamera ya da görüntü tarayıcı gibi görüntü sayısallaştırma
aygıtının piksel yoğunluğunun (çözünürlük) ölçümüdür.
Pre-Emphasis (pri
emfıssıs): Ağırlık verme. Gürültüyü
azaltmak için yüksek frekanslı bileşenleri kuvvetlendirme işlemi. Bu iş için
kullanılan devre veya süzgeç.
Propagation (propageyşın)(propagasyon): (seslisözlük) Yayılma, yayılım, üreme, çoğalma.
PSK > Phase Shift Keying (feyz şift kiyin): Faz Kaydırma Anahtarlama.
PSK31/1-PSK31: Phase Shift Keying, Bandwidth 31 Hz. / Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 31
Hz.(t)
PSK63/1-PSK63: Phase Shift Keying, Bandwidth 63 Hz / Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 63
Hz.
PSK63FEC/PSK63F/PSKR
1-PSK: Phase Shift Keying, Bandwidth
63 Hz, Forward Error Correction. / Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 63
Hz, Gönderim Yönünde Hata Düzeltime / İleri Hata Düzeltme.
PSK63RC4/4-PSKR: Phase Shift Keying, Bandwidth 330 Hz, Forward Error
Correction. / Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 330 Hz, Gönderim Yönünde
Hata Düzeltime / İleri Hata Düzeltme.
PSK63RC5/5-PSKR: Phase Shift Keying, Bandwidth 416 Hz, Forward Error
Correction. / Faz Kaydırma Anahtarlama, Band genişliği 416 Hz, Gönderim Yönünde
Hata Düzeltime / İleri Hata Düzeltme.
PTC Thermistor
> Positive Temperature Coefficient Thermistor: Pozitif Sıcaklık Katsayılı Termistör. Pozitif
sıcaklık katsayısına sahip dirençlerdir. Isı derecesi artınca değeri artan
dirençtir.
Q
QAM >
Quadrature Amplitude Modulation: Dördül/Dördülleme
Genlik Modülasyonu.
QAM formats/biçimler: 4-QAM, 8-QAM, 16-QAM, 32-QAM, 64-QAM, 128-QAM,
256-QAM, 512-QAM, 1024-QAM, 2048-QAM, 4096-QAM.
qHD: Yatay 960 × 540 dikey toplam (toplam 518.400)
piksel çözünürlüğünde, 16:9 en boy oranında TV
ekranıdır. Ancak, 2010 yılından sonraki üretimlerine birçok marka ürettikleri cep
telefonu ekranlarında qHD’yi uygulamışlardır.
QHD > Quad
HD > Quad High Definition: Dörtlü
Yüksek Çözünürlük. WQHD (Wide Quad HD)
olarak da adlandırılır. 2560 x 1440 (3.686.400 toplam) piksel çözünürlükte bir
ekran çözünürlüğüdür. Standart HD (720p) çözünürlüğün veya 1280x720 pikselin
dört katı alana sahiptir.
QPSK > Quadrature/Quartenary
Phase Shift Keying: Dörtlü Faz Kaydırma Anahtarlama
QPSK31/4-PSK31: Quadrature/Quartenary Phase Shift Keying, Bandwidth 62.5 Hz. / Dörtlü Faz Kaydırma Anahtarlama, band genişliği 62.5
Hz.
QPSK63/4-PSK63: Quadrature/Quartenary Phase Shift Keying, Bandwidth 125
Hz. / Dörtlü Faz Kaydırma Anahtarlama, band genişliği 125 Hz.
QRSS >
Very Slow CW: Çok Yavaş CW (2200m
amatör bandda kullanılır.).
R
R/L
> RadioLink:
Sadece iki cihaz ya da sistem arasında elektromanyetik dalga ile iletişim için
kurulan elektronik sistemdir.
R&TTE
> Radio&Telecommunications Terminal Equipment: Telsiz ve
Telekomünikasyon Terminal Ekipmanları.
R3E: AM, single sideband, reduced or controlled
carrier, single analog channel, telephony, voice, sound broadcasting:
Genlik Modülasyonu, tek yan bant, azaltılmış veya kontrollü taşıyıcı, tek
analog kanal, telefon, ses, ses-müzik yayını.
Tam emisyon
tanımlaması: Radio voice / Telsiz ses 2K80R3E.
4K00R3E: Mono ses-müzik
yayını. Sound broadcasting, single-sideband reduced carrier, single channel.
RAN > Royal Australian Navy: Avustralya Kraliyet
Donanması.
RCC
> Regional Commonwealth in the Field of Communications: Haberleşme
Alanında İşbirliği Bölgesel Devletler Topluluğu.
RDS > Radio Data System: Radyo Bilgi Sistemi. Radyo istasyonun söz ya da müzik
yayını ile birlikte yazılı bilgiler yayınlaması.
Receiver (rizayvı): Alıcı, elektromanyetik dalgaları
alarak bu dalgalara yüklenmiş olan bilgiyi (ses, görüntü, resim vb.) ilk
haliyle hoperlör, ekran vb.den veren elektronik cihaza denir.
Resistance (rezistins) / Resistor (rezistır): Direnç, rezistans. Elektrik ve
elektronik devrelerde en çok kullanılan,
uçları arasında akım ve gerilim düşümüne sebep olan elektronik bileşen
ya da devre elemanıdır. Devrelerde Ohm Kanunu formül ve hesaplamaları ile
kullanılır.
RHCP >
Right Hand Circularly Polarised > Sağ El Dairesel Polarize: (wikipedia.org) Elektrodinamikte, bir elektromanyetik
dalganın dairesel polarizasyonu, her noktada dalganın elektromanyetik alanının
sabit bir büyüklüğe sahip olduğu ve dalganın yönüne dik bir düzlemde sabit bir
oranda döndüğü bir polarizasyon durumudur.(A)
RLAN
> Radio Local Area Network: Yerel Alan Radyo Şebekesi
RMC
> Regional Monitoring Control Center: Bölge Monitör/İzleme Kontrol
Merkezi
RMS > Root-Mean-Square: AC etkin değer, RMS değer, AC nin, bir direnç
üzerinde tükettiği enerjiye eşit enerji tüketen D.C.
karşılığıdır.
(sourtimes) root mean square’in kısaltılmışıdır,
voltaj ölçerken kullanılır. Dolayisiyla güç ölçerken de bu voltaj akımla çarpılırsa
RMS power olur.
Alternatif salınımları ölçmek için bir metod alınan
ölçümlerin karelerinin ortalamalarının karekökü amplifier güç değerleri bazen RMS
olarak verilir.
RRS > Regional Remote Station: Bölge
Uzaktan Kumandalı Sabit Monitör İstasyonu.
RSC > Resistance to
Skin Cracking: Kabuk
Çatlamasına Karşı Direnç.
Radiation (radyasyon):
Radyasyon, ışınım. Zararlı ışın, zararlı ışınım.
Radio (reydyu):
Radyo: Kamuoyunda, elektronik yayınları alıp insan sesi ve müzik şeklinde
hoparlöründen yayımlayan elektronik cihaza denir.
Dünyada,
özellikle amatör telsizcilikte ise; çeşitli frekanslarda ve çeşitli
modülasyonlarda elektromanyetik dalgaların alınması veya hem alınması hem
gönderilmesi işlevini yapan elektronik cihaza denir. Halk dilinde telsiz olarak
bilinir.
Radyo
(radio) : (T.D.K. isim (ra'dyo) Fransızca radio) 1. Elektrik
dalgalarının özelliğinden yararlanarak seslerin iletilmesi sistemi. 2. Elektrik
dalgalarıyla düzenli olarak yayın yapan istasyon ve bu istasyonun programlarını
düzenlemekle görevli kuruluş. 3.
Bu istasyonun yayınlarını alan araç.
Raster (ratsır): Aydınlanmış TV ekranında işaret olmadığı zaman
görülen beyaz çizgiler.
Reaktans: Zahiri
direnç. İki çeşittir: endüktif reaktans ve kapasitif reaktans.
Toplam reaktans ise bu ikisinin farkıdır.
Alternatif akım devrelerinde, doğru akım devrelerinde
olan dirençten farklı olarak boninin veya kondansatör akıma karşı yarattığı
dirençtir. Bobinli devrelerde f frekans, l self endüktans iken x = 2*f*pi*l, kondansatörlü devrelerde
ise c kapasitans olmak uzere x=1/2*f*pi*c dir.
Reflection (riflakşın): Yansıma.
Reflector (riflaktır): Yansıtıcı eleman.
Regülatör (fransızca: régulateur):
Düzenleyici.
Rezonans: (Sortimes)
1-) Yüksek frekans ta kapasitif reaktansın endüktif
reaktansa eşit olduğu an. xc=xl
2-) rlc devresinde kondansatörün ve bobinin ohmic
değerlerinin birbirini sıfırlaması.. Empedansın sadece
reel kısmının görülmesi..
Resistance (rezistıns):
(T.D.K. fizik) Bir nesnenin elektrik akımına karşı dayanma
özelliği, mukavemet, rezistans.
RLOS >
Radio Line of Sight: Radyo Görüş
Hattı.
RPE >
Regular Pulse Excitation: Düzenli
darbe uyarmalı kodlayıcı.
RRR > Repeat
Request Rate: Tekrarlama Talebi/İsteği Oranı.
RST >
Readbilitiy+ Signal+Ton:
Okunabilirlik/Anlaşılabilirlik (QRK), Sinyal şiddeti (QSA), Ton (QRI, Genelde
CW için kullanılır).
RX
> Receiver:
Alıcı. Farklı türden elektromanyetik sinyalleri almak için kullanılan bir
donanım modülü veya cihazdır.(3)
S
S-DAB > Satellite Digital Audio Broadcasting: Uydu Dijital/Sayısay
Ses/Müzik Yayını.
S/N Ratio
> Signal-to-Noise Ratio: Sinyal Gürültü Oranı.
Safety Distance (seyfti distıns) : (T.K. ECM Yönt.) Telekomünikasyon cihazlarından
yayılan elektromanyetik dalganın çevre ve insan sağlığı üzerinde meydana
getirebileceği etkileri minimuma indirgemek amacıyla belirlenen elektromanyetik
alan şiddeti limit değerlerinin aşılmadığı mesafeyi ifade eder.
SAWF: Surface Aquistic Wave Filter / SAW Süzgeci. Yüzey akustik dalgaları prensibi ile
çalışan ve bobin, kondansatör kullanmayan keskin kenarlı Y.F. süzgeçleri.
Satellite: Uydu.
Satellite Receiver: Uydu Alıcısı. LNB'den gelen birinci ara frekans işaretinden ses ve
resim işaretlerini elde eden cihaz.
Scanning:
Tarama.
Scrambling:
Karıştırma. TV yayınlarının izinsiz kişilerce alınmaması için şifreli olarak
karıştırılması. Bu şekildeki yayınları alabilmek için özel kodçözücü devreler
kullanmak gerekir.
Screening
Factor: Ekranlama Faktörü. Bir
kutunun veya koaksiyel kablonun sızdırma veya ekranlama faktörü. Normal TV
dağıtım sistemlerinde bu faktör en az 60 dB, Kablo-TV sistemlarinde ise en az
70 dB olmalıdır.
SCC >
Signal and code constructions: Sinyal
ve kod yapıları
SCS >
Subsidiary Communications Subcarrier:
Bağlı İletişim Alt Taşıyıcı
SD >
Standard Definition: Standart
Çözünürlük. Genel olarak SD 480i/p veya
640×480 piksel (4:3
en-boy oranı, tüplü televizyon ekranı) olarak tanımlanır. SD 480i/p
720x480 ve 576i/p 720x576 çözünürlüğe TV ekranlarını da içerir.
SDR: Software-defined radio / Yazılım tanımlı radyo /
Bilgisayar program radyosu.
SDR-J: SDR software for FM and DAB
on Windows and Linux. / Windows ve Linux'ta FM ve DAB için SDR yazılımı. (Jan
van Katwijk tarafından.)
SDTV >
Satellite Digital Teleproductions:
Sayısal Uydu Uzak Yapımları
SDTV > Standard-definition
Television: Standart çözünürlüklü Televizyon.
20. yüzyılın evrensel video formatı olan 4:3 SDTV, 1941'den bu yana SD 480i/p, 640×480
ve 720x480 ile 576i/p
720x576 çözünürlüğe TV ekranlarını ifade eder.
SDV >
Secure Digital Voice: Güvenli Sayısal
Ses.
SEC >
U.S. Securities and Exchange Commission:
Birleşik Devletler Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu.
SFN > Single-Frequency Network operation: Tek Frekanslı Ağ çalışması.
SHF > Super High Frequency: 3-30 GHz (3.000-30.000 MHz) arası Süper Yüksek Frekans bandıdır.
Sıkıştırılmış Ev Sinema Ses Formatları: AAC (Advanced
Audio Coding / Gelişmiş Ses Kodlama), AC3 (Audio
Coding 3 / Ses Kodlama 3), DD (Dolby Digital), DTS (Digital
Theater System / Sayısal Sinema Sistemi, Opus.
Skew: Çevirme. Bir uydudan diğerine geçildiğinde
feedhron'un polarizasyonunda yapılması gereken ayarlama.
SMR >
Specialized Mobile Radio: Özelleşmiş
Mobil Radyo. (Motorola)
SMS
> Short Message Service: Kısa Mesaj Servisi
SNR >
Signal-to-noise ratio: Sinyal gürültü
oranı
SOFDM >
Spread Orthogonal Frequency Division Multiplexing: Yayılmış Ortogonal / Dikey Frekans Bölmeli
Çoğullama.
SPG: Sync Pulse
Generator / Senkron Pals Üreteci
Sporadic E /
SpE / Es: Atmosferik gazların
alışılmadık şekilde iyonize edilmesiyle özellikli bulutların radyo (VHF)
sinyallerini sektirme şekliyle iyonosferin özelliklerini kullanan olağandışı
bir radyo iletişim şeklidir.
Splitter: Ayırıcı.
Dağıtıcı. Bir işareti iki veya daha fazla yere dağıtmak için kullanılan alet
veya sistem.
SS >
Spread Spectrum: Yayılı Spektrum.
SSB >
Single-sideband: Tek kenar/yan band.
(AM, Single Sideband)
SSB-AM >
SSB Amplitude Modulation: SSB Genlik
Modülasyonu
SSB-FC >
SSB Full Carrier: SSB Tam Taşıyıcılı.
(H3E)
SSB-RC >
SSB Reduced Carrier: SSB İndirgenmiş
Taşıyıcı. (R3E)
SSB-SC >
SSB Suppressed Carrier: SSB
Taşıyıcısı Bastırılmış. (J3E)
SSB-WC >
SSB with carrier: SSB taşıyıcı ile.
SSOP >Sanitation
Standard Operating Procedures:
Sanitasyon/Sağlıklı Standart/Normal Çalışma Prosedürleri
ST-M-CPFSK
> Space-time Modulation#Continuous-phase frequency-shift keying: Boşluk zamanlı Modülasyon-Sürekli faz frekans
kaydırma anahtarlama.
ST >
Space-time: Boşluk zamanı
STC >
Sound Transmission Class: Ses/müzik
İletim Sınıfı
Subcarrier:
Alt Taşıyıcı. Daha yüksek frekanslı başka bir taşıyıcıyı modüle
eden ikinci taşıyıcı. Örnek olarak; 4.43 MHz'lik renk alt taşıyıcısı ve 5.5 MHz'lik ses alt taşıyıcısı resim taşıyıcısını tekrar
modüle ederler.
Submaster (sabmastı): Ana
yardımcı.
Switching (sviçing)
: Anahtarlama. Anahtarlama ceryan açma-verme. Atahtarlama devre-bağlama.
Symmetric (Simetrik)
: Eş, bakışımlı, eşit, mütenazır, düzenli, simetrik.
Symmetrical
(Simetrikıl) :
Eşitlik, bakışık dengeli, simetrili.
T
T-DAB > Terrestrial Digital Audio Broadcasting:
Karasal sayısal ses, müzik, yayını.
T-DMB > Terrestrial Digital Multimedia
Broadcasting: Karasal Sayısal Multimedya-Çokluortam Yayını. Avrupa Eureka 147 DAB
standardından Kore'de geliştirilmiş bir Mobil TV teknolojisidir.
TADIL > Tactical Data Information Link: Taktik Veri Bilgi
Bağlantısı.
TADIL > Tactical Digital Information Link: Taktik Sayısal Bilgi
Bağlantısı. Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri arasındaki sayısal
bilgi alışverişini ifade eder. Sayısal veri iletişimi ve paylaşımı Birleşik
Devletler Donanması ve NATO içerisinde TADIL-J veya Link-16, 6 NATO ülkesinin
yeni geliştirdiği ise Link 22 olarak adlandırılır.
TADIL-A > Tactical Digital Information-A / Link-11A: Taktik Sayısal Bilgi
Bağlantısı-A / Link-11 (Link-11A). HF/UHF.
TADIL-B >Tactical Digital Information-B / Link-11B: Taktik
Sayısal Bilgi Bağlantısı-B / Link-11B.
TADIL-C > Tactical Digital Information Link-C: Taktik Sayısal Bilgi
Bağlantısı-C. Link 4A. UHF
TADIL-J > Tactical Digital Information-J / Link-16: Taktik Dijital Bilgi
Bağlantısı-J. Link 16. UHF/Spread. ABD Silahlı Kuvvetleri ve NSA tarafından
kullanıldığını ifade eder.
TADIL-J > Tactical Digital Information Link-J: Taktik Dijital Bilgi Bağlantısı-J.
Link 22. HF/UHF Spread. ABD Silahlı
Kuvvetleri ve NSA tarafından kullanıldığını ifade eder.
Talkback: Telefon cihazlarında tuş veya menü işlev
açıklayıcısı.
Tap (tâp): Yan çıkışlı musluk. TV dağıtım hatlarında kullanılan
ayırıcı (yan çıkış) eleman.
TBC > Time Base Corrector: Zaman tabanı düzelticisi.(D)
TCAM
> Telecommunication Convenient Appreciate and Monetary Committee:
Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirme ve Piyasa Gözetimi Komitesi
TCP >
Transmission Control Protocol: İletim
Kontrol Protokolü
TCP/IP >
Transmission Control Protocol/Internet Protocol: İletim
Kontrol Protokolü / İnternet Protokolü. İnternet üzerindeki ağ cihazlarını
birbirine bağlamak için kullanılan bir iletişim protokolleri paketidir. TCP /
IP ayrıca özel bir ağda (intranet veya extranet) bir iletişim protokolü olarak
da kullanılabilir.
TDD > Time Division Duplexing: Zaman Bölmeli İkileme.
TDM >
Time-division multiplexing: Zaman
bölmeli çoklama
TDMA > Time-Division Multiple Access: Zaman Bölmeli/Bölümlü Çoklu
Erişim.
TDS >
Tactical Data Systems: Taktik Veri
Sistemleri
TIFF > Tagged Image File Format: Etiketli Resim Dosyası Biçimi. Masaüstü yayıncılıkta
kullanılan grafik formatı.
Telsiz:
(T.D.K. isim)
Türlerine göre belirli bir kapsama alanı içinde belirli kişilerin iletişimini
sağlayan, elektromanyetik dalgalar yardımıyla çalışan araç.
Telsiz bağlantısı: (T.D.K. isim)
İki telsiz arasında kurulan haberleşme bağlantısı.
Telsiz telefon: (T.D.K. isim)
Elektromanyetik dalgalar yardımıyla çalışan telefon.
Telsiz telgraf: (T.D.K. isim)
Elektromanyetik dalgalar yardımıyla çalışan telgraf.
Threshold:
Eşik seviyisi. Alınabilecek en küçük işaret seviyisi.
TNC: Terminal Node Controller / Terminal Düğüm Kontrolörü
TWELP >
Tri-Wave Excited Linear Prediction:
Üç Dalga Uyarmalı Doğrusal Öngörü. Üç dalga yüksek kaliteli
doğal ses.
Transceiver (Trensivır)
> TX+RX Receiver (Risivır)] >TXRX > TRX
[Transmitter (Transmidır): Alıcı
Verici, Telsiz. Amatör Telsizcilik kapsamında Radyo.
Transformation
(trenzformeyşın): Dönüşüm, dönüştürme, çevirme.
Transformer (trenzformı): Çevirici, dönüştürücü, transformatör, trafo. Aynı
frekansta fakat yoğunluğu veya gerilimi genellikle farklı olan bir veya birçok
değişik akım sistemini değişik bir akım sistemine dönüştüren elektromanyetik
indükleçli statik aygıt.
Transmission (trenzmişın): İletme, aktarma.
Transmission line (trenzmişın layn):
İletme/iletim hattı, taşıma hattı.
Transponder (dispandır): Uyduda bulunan ve alıcı, frekans çevirici ve
vericiden meydana gelen mikrodalga tekrarlayıcı.
Trap (trâp): Tuzak.
Sadece belli bir frekansı geçirmek, ya da belirli frekansın geçişine engel
olmak için kullanılan pasif elektronik elemanlı birleşik devre. Sadece bobin
veya bobin+kondansatör, bobin+kondansatör+direnç elektronik bileşenlerden
oluşabilir.
TRRS
> Transportable Regional Remote Station: Bölge Uzaktan Kumandalı
Seyyar Monitör/İzleme İstasyonu.
Tümevarım (Sortimes): Tekil olandan, özel olandan, genel olana
giden, tek tek olgulardan, genel önermelere varan yöntem...
TV ekranı sayı ve harflerin ifadeleri: (P)
1920x1080: Yatay 1920 piksel
(pixel), dikey 1080 piksel (görüntü noktası) olduğunu,
4:3: 4 yatay, 3 dikey en-boy
oranını veya 16:9; 16 yatay, 9 dikey en-boy oranını,
XXXXx1080p30: 1080, herhangi
bir dikey çizgide bulunan piksel sayısını, "p" harfi (progressive) ise
ilerleyen taramayı, 30 ise saniyeyenilenen kare sayısını
İfade eder.
TVRO > TV Receive Only > Television receive-only: Sadece
alıcısı bulunan uydu yer istasyonu.
TWELP >
Tri-Wave Excited Linear Prediction:
Üç Dalga Uyarılmış Doğrusal Tahmin
TTSC >
Telecom Testing and Security Certification: Telekom Test ve Güvenlik Sertifikasyonu.
TX
> Transmitter:
Verici / Gönderici.
TRX >
TXRX > Transceiver (Trensivır) [Transmitter (Transmidır) TX+RX Receiver (Risivır)] : Alıcı Verici, Telsiz. Uluslararası
haberleşme ve Amatör Telsizcilik kapsamında Radyo.
U
UHF > Ultra High Frequency: 300-3000 MHz arası Çok Yüksek Frekans bandıdır.
UDP >
User Datagram Protocol: Kullanıcı
Veri Birimi Protokolü. UDP internetteki uygulamalar arasında düşük gecikmeli ve
kayıplara toleranslı bağlantılar kurmak için kullanılan TCP’ye alternatif bir
iletişim protokolüdür.
UHD > Ultra HD > Ultra High Definition: Ultra Yüksek Çözünürlük. UHD
ekranlar 2160p olarak da adlandırılır. Yatay 3840 x 2160 dikey olmak üzere 8MP
(8.294.400 toplam) piksel (nokta ışımaya) çözünürlüğe sahiptir. (960 x 4
= 3840 > 4K olarak ta adlandırılır.)
UHDTV > Ultra High Definition Television: Ulktra Yüksek Çözünürlüklü
TV ekranı ve monitör. FDTV'nin yerini almaya başlayan UHDTV’ler daha yeni bir
teknoloji ve daha yüksek yatay 3840 x 2160 dikey (toplam 8.294.400) piksel
(nokta ışımaya) çözünürlüğe sahiptir. (960 x 4 = 3840 > 4K TV
olarak ta adlandırılır.)
Ultraviyole
(Altırviyal): Gözlerde
kum batması hissine yol açacak kadar hasar yaratan morumsu ışık. çıplak gözle bakılması son derece tehlikelidir. Göz
damarlarını çatlatır. Elde etmenin en kolay yolu bir uv floresan lambadır.
Öğrenci işi olarak elde etme yöntemiyse, sokak lambalarında kullanılan
ampüllerden bir adet alıp, fosforlu kısmını kırarak çıkartmak (evet,
kırabilirsiniz, lamba bozulmaz) ve içe ride kalan küçük tüpü uv kaynağı olarak
kullanmaktır. Küçük sözcüğüne kanmamak gerekir. Bir iki dakika sonra insanı
ağlatabilir.
UMTS >Universal Mobile Telecommunications System: Evrensel
Mobil Telekomünikasyon Sistemi
UN > United Nations (yunaydıd neyşın): Birleşmiş Milletler
Upconverter (apkinvırdır): Üst Çevirici. Frekansı daha yüksek
bir değere çeviren çevirici.
Uplink (aplink): Yeryüzünden uyduya yapılan elektromanyetik yayın.
UPS
> Uninterruptible Power Supply: Kesintisiz Güç Kaynağı.
Usage (yuzıc):
Kullanış, kullanma, kullanım, kullanış.
V
VCM >
Variable Coding and Modulation:
Değişken Kodlama ve Modülasyon.
VDA: Video Distribution
Amplifier / Video dağıtım kuvvetlendiricisi.
VDR: Video Disk
Recorder / Disk'e görüntü-ses kayıt eden cihaz.
Verici Anten: Transmisyon
(iletişim) hattından gelen elektromanyetik dalgaları atmosfere ya da boşluğa
yayan alet veya aparata denir.
VHF > Very
High Frequency: Çok Yüksek Frekanslar. 30-300 MHz aralığını kapsayan
frekans bölgesi.
VHS >Video
Home System: Ev Görüntü Sistemi. Genellikle evlerde kullanılan video format
sistemidir.
VoIP
> Voice over Internet Protocol: Internet Protokolü Üzerinden Ses
İletimi.
Volt: (T.D.K.)
(isim Fransızca) Elektromotor gücün veya gerilimin birimi.
Voltage (Volteyc)
: Gerilim, voltaj.
Vorbis: Vorbis
audio format: Açık standartlara dayanan ve özgür yazılım olarak geliştirilen
bir ses verisi sıkıştırma yöntemidir. Windows, GNU/Linux ve UNIX uyumlu pek çok
sistemde müzik verisini sıkıştırarak kaydetmek ve açmak için gerekli yapıyı
kapsar. Dosya uzantısı: .ogg
VOX >
Voice Activated Transmit: Sesle
Aktifleşen Gönderim.
VSAT
> Very Small Aperture Terminal: Çok Küçük Çaplı Terminal
VSELP >
Vector Sum Excited Linear Prediction: (Wikipedia) Vektör Toplamı
Uyarılmış Doğrusal Tahmin: Çeşitli hücresel standartlarda kullanılan bir
konuşma kodlama yöntemidir. VSELP algoritması, bir sentezle analiz kodlama
tekniğidir ve CELP olarak bilinen konuşma kodlama algoritmaları sınıfına aittir
VSWR > Voltage
Standing Wave Ratio: Gerilim
Duran Dalga Oranı: Bir hat veya devrede yansımalar yüzünden meydana gelen duran
dalgaların en yüksek gerilim değeri ile en alçak değeri arasındaki oran.
VTR > Video Tape Recorder: Kayıt özelliği olan video cihazı.
W
W7W: Pulse, two or more modes used, Two or more
digital channels, Multiple formats of data transmitted: Darbe ve kullanılan iki
veya daha fazla modülasyon, İki veya daha fazla dijital kanal, İletilen Çoklu
Veri Formatları.
Emisyon tanımı: 6K25W7W (D-STAR
Voice+Data.)
W7X: Two or more undefined modulations, more than one
channel containing digital information, undefined type of information: İki veya daha fazla
tanımsız modülasyon, Sayısal bilgi içeren birden fazla kanal, Tanımsız bilgi
türü.
Emisyon tanımı: 10M0W7X, FCC
tarafından ABD’de 3650-3700 MHz aralığında sabit istasyonlarla deneysel/test
ses-müzik yayını için radyo istasayon yapımı izini ve lisanlı verilmiştir.
WARC > World Administrative Radio Conference: Dünya İdari Radyo
Konferansı
WARC-79 > The World Administrative Radio 24
September - 6 December 1979, Geneva, Switzerland: İsviçre’nin Cenevre
kentinde 1979 yılında, 24 Eylül - 6 Aralık’ta yapılan ITU Dünya İdari Radyo
Konferansı.
WAV
> Waveform Audio File Format: Başlangıçta IBM ve Microsoft'un küçük
ses kayıtlarını bilgisayarda depolamak ve çalmak için geliştirdiği, sonrasında
ise kayıpsız olduğu için müzik sektörü tarafından özellikle CD üretiminde çok kullanılan
bir ses dosya standardıdır. Sıkıştırma
içermediği için taşınır belleklerde çok kullanılmamaktadır. Dosya Uzantısı: .wav
Wideband : (waydband)
Geniş band, geniş frekans bandı.
WiDEN >
Wideband Integrated Digital Enhanced Network: Geniş Bantlı Tümleşik Dijital Gelişmiş Ağ. (800 MHz, 900 MHz ve 1.5 GHz bantlarında çalışan Motorola GSM iDEN’in 4 katı band
genişliği sunan ve Nextel ağı ile kullanılan gelişmiş teknolojisidir.
WMA >
Windows Media Audio: Microsoft
tarafından geliştirilen kayıplı sayısal ses, müzik sıkıştırma ve açma (codec)
uygulamasıdır. Dosya uzantısı: .wma
WMA
Lossless: Windows Media Audio Lossless: Birçok stereo ve 5.1
audio codec ile rekabet edebilecek kayıpsız bir audio codec bileşenidir. Ses-müzik
sinyalleri VBR kullanılarak arşivleme amacıyla orijinalden kalite kaybı olmadan
sıkıştırılır. Dosya uzantısı: .wma
WQHD >
Wide Quad High Definition: Geniş
Dörtlü Yüksek Çözünürlük. Bakınız: QHD.
WRC >
World Radiocommunication Conference:
Dünya Radyoiletişim Konferansı
WRC-07: World
Radiocommunication Conference 2007, 22 October - 16 November 2007, Geneva,
Switzerland: İsviçre’nin Cenevre
kentinde 2007 yılında, 22 Ekim-16 Kasım arasında yapılan ITU Dünya Radyoiletişim
Konferansı.
WRC-12:
World Radiocommunication Conference 2012, Geneva, Switzerland, 23 January-17
February 2012: İsviçre’nin Cenevre
kentinde 2012 yılında, 23 Ocak-16 Şubat arasında yapılan ITU Dünya
Radyoiletişim Konferansı.
WRC-15:
World Radiocommunication Conference 2015, Geneva, Switzerland, 2-27 November
2015: İsviçre’nin Cenevre kentinde
2015 yılında, 2-27 Kasım’da yapılan ITU Dünya Radyoiletişim Konferansı.
WRC-19 > World
Radiocommunication Conference 2019, Sharm el-Sheikh (South Sinai), Egypt, 28 October
to 22 November 2019: Mısır’ın (Güney
Sina) Sharm el-Sheikh kentinde 28 Ekim-22 Kasım rasında yapılan ITU Dünya
Radyoiletişim Konferansı.
WSPR > Weak Signal Propagation Reporter: Zayıf Sinyal
Yayılım Raportörü
WUXGA >
Widescreen Ultra Extended Graphics Array:
Geniş ekran görüntü sistemidir. Grafik Dizisi: 1920x1080p 16:9
veya 1920x1200p 16:10 ekran çözünürlüğünü, yenilemeyi (ilerleyici tarama) ve
en-boy oranını ifade eder.
X
X7E > Unknown/Undefined modulation, Two channels
digitally modulated, Sound broadcasting:
Emission Designators tanımlanmalarında olmayan modülasyon tipi, Sayısal
modülasyonlu iki kanal (stereo), Ses, müzik (audio broadcast) yayını.
9K00X7EXF LF
DRM Emission
Designations
9K00X7EXF MF
Radio DRM Emission Designations
10K00X7EXF HF Radio Republika
Hrvatska
1M54X7EXF VHF
Band-III DAB, T-DAB Emission Designation COFDM (ITU-R)
1M54X7EXF L Band DAB
Emission Designation COFDM
(ITU-R)
X7F > Unknown/Undefined
modulation, Two channels digitally modulated, TV broadcasting: Emission Designators tanımlanmalarında olmayan
modülasyon tipi, İki sayısal modülasyonlu kanal, TV yayını.
7M00X7FXF Band
III DTV,
DTT, DVB-T2 (COFDM) (ITU-R)
8M00X7FXF Band
IV DTV
8M00X7FXF Band
V DTV
X7W > Unknown/Undefined modulation, two or more
digital channels, multiple formats of data transmitted:
Emission
Designators tanımlanmalarında olmayan modülasyon tipi, İki veya daha fazla
sayısal kanal, Birden fazla veri formatı iletimi.
X7WXF T-DMB Mobil TV COFDM
5M00X7W ISDB Japan Broadcasting OFDM
7M00X7W
10M0X7W
20M0X7W ISDB Japan Broadcasting
X7WXF ISDB-T/Multimedia
system F
X7WXF DTMB TV
Emisyon tanımlaması: 2345-2360 MHz’de 5M00X7W, 2500-2570 MHz ve
2620-2690 MHz’de 20M0X7W emisyonunda, FCC tarafından
ABD’de deneysel/test ses-müzik yayını için mobil radyo istasayonu yapımı izni ve
lisanlı verilmiştir.
X7X > Unknown/Undefined modulation, more than one
channel containing digital information, undefined type of information: Emission Designators tanımlanmalarında olmayan modülasyon tipi, İki veya
daha fazla sayısal kanal, Bilgi türü tanımlamalırında yer almayan iletim olsa
da, ses ve ses-müzik (audio broadcast) yayını olarak kullanıldığı
bilinmektedir.
3M50X7X SHF Band Digital-Stereo
Sound Broadcast
5M00X7X UHF, SHF Band Digital-Stereo Sound Broadcast
10M0X7X UHF, SHF Band Digital-Stereo Sound Broadcast
Y
Yagi-Uda Antenna: Yagi Anten. Düz bir taşıyıcı üzerine monte edilmiş dipol ile buna
paralel pasif yansıtıcı ve yönlendirici elemanlardan oluşan anten. Japonya'da
Tohoku İmparatorluk Üniversitesi'nde, 1926 yılında, Shintaro Uda ve Hidetsugu
Yagi tarafından icat edilmiştir.
Yüksek
Frekans:
Bir saniyede 100 devirgenliğin üzerindeki frekans.
3-30
MHz > HF: High Frequency: Yüksek Frekans aralığıdır.
30-300
MHz > VHF: Very High Frequency Çok Yüksek Frekans aralığıdır.
300
MHz-3 GHz > UHF: Ultra High Frequency: Ultra Yüksek Frekans aralığıdır.
3-30
GHz > SHF: Super High Frequency: Süper Yüksek Frekans aralığıdır.
30-300
GHz > EHF: Extremely High Frequency: Son Derece Yüksek Frekans aralığıdır.
Zahiri
Direnç:
(Sortimes) 1-) Dirençten farklı olarak, kapasitörlerin
ve indüktörlerin alternatif akım altında gösterdikleri direnç. Bu tip devreler
için: (toplam direnç)^2 =
(direnç)^2 + [(endüktif
reaktans)
- (kapasitif
reaktans)]^2
2-)
Frekansa bağımlıdır, bu yüzden belli direnc, bobin, kondansatör değerleri
için belli direnç vardır ve direncin en düşük oldugu zaman bilmemne rezonansı olur.
(bkz: rlc)
S.S.: SesliSözlük
ELEKTRONİK SÖZLÜK
Elektronik Haberleşme ve
Amatör Telsizcilik Ağırlıklı Elektronik Kısaltmalar-Kelimeler-Terimler
Düzenleyen Ramazan KURTÇU - TA3DP Telif Hakkı © 2022 V.1.04
Yayımlama/Telif hakkı sadece https://www.radyoamatorleri.com/ sitesinindir.
Kısmen veya tamamen, kopyalanıp başka sitede veya
neşriyat olarak yayımlanamaz.
Kaynak gösterilmek veya link verilmek şartıyla yazı
konusu ile ilgili alıntı yapılabilir.